Në Beograd nënshkruhet fshehtas deklarata e bashkimit në Serbinë e Madhe
Thuhet se kryetarët e parlamenteve të Malit të Zi, Serbisë dhe entitetit të Republika Srpska të BiH Andrija Mandiq, Vladimir Orliq dhe Nenad Stevandiq nënshkruan Deklaratën në Beograd më 16 nëntor, para udhëtimit të tyre në Budapest, ku morën pjesë në konferencën e kryetarëve të kuvendeve.
Në ditët e fundit, portale të shumta malazeze kanë publikuar informacione se kryetarët e parlamenteve të Malit të Zi, Serbisë dhe entitetit të Republikës Srpska të BiH Andrija Mandiq, Vladimir Orliq dhe Nenad Stevandiq kanë nënshkruar Deklaratën për një aleancë të vendeve serbe që parashikon “integrimin të këtyre territoreve në një entitet të përbashkët shtetëror”.
Sipas portalit Antenam, as Mandiq dhe as Orliq nuk iu përgjigjën pyetjeve të tyre lidhur me këtë deklaratë. Stevandiq u dërgoi, siç thanë ata, një përgjigje mjaft të zemëruar, se këto ishin insinuata dhe informacione të paverifikuara.
“Kryetari I Parlamentit të Republikës së Serbisë, Nenad Stevandiq u takua me Presidentin e Asamblesë Kombëtare të Republikës së Serbisë Vladimir Orliq dhe Presidentin e Parlamentit të Malit të Zi Andrija Mandiq më 16 dhe 17 nëntor në Budapest në Konferencën e 11-të të Kryetarëve të Parlamenteve të Europës Juglindore, që kishte për temë trajtimi zgjerimin e Bashkimit Evropian. Në takim ishin të pranishëm edhe kryetarët e parlamenteve të Hungarisë, Shqipërisë, Maqedonisë së Veriut, Federatës së Bosnjë-Hercegovinës, Bosnje-Hercegovinës dhe Kosovës, si dhe Oliver Varhelyi, Komisioneri Evropian për Fqinjësinë dhe Zgjerimin dhe Kryetari i Dhomës së Ulët të Parlamentit italian, Lorenzo Fontana. Bosht qendror i diskutimeve ishte zgjerimi i BE-së.
Crnogorskiportal.me publikoi ekskluzivisht informacionin e parë rreth Deklaratës, si dhe përmbajtjen e saj. Ata deklaruan se informacionin e kanë marrë nga një zyrtar i lartë në Kuvendin e Serbisë. Ata pretendojnë se në deklaratë thuhet:
Lëvizja për Bashkimin e Shteteve Serbe është një organizatë e krijuar nga një iniciativë e përbashkët e bashkëmendimtarëve ideologjikë dhe politikë, me qëllime specifike që do të përcaktohen në tekstin e mëposhtëm të kësaj deklarate, të miratuar nga të nënshkruarit, kryetarët e kuvendeve: Vladimir Orlić i Republikës së Serbisë, Nenad Stevandić i Republikës së Serbisë dhe Malit të Zi, Andrije Mandić, në Beograd më 16 nëntor 2023.
Lëvizja do të merret me ruajtjen dhe afirmimin e traditës kombëtare serbe përmes bashkëpunimit me subjektet politike, sektorin civil, punëtorët arsimorë dhe kulturorë në territoret e Serbisë, Republika Srpska dhe Mali i Zi.
1. Lëvizja për Bashkimin e Shteteve Serbe (në tekstin e mëtejmë: Lëvizja) është një organizatë e qytetarëve të lidhur lirisht dhe vullnetarisht, e krijuar për të arritur qëllimet në përputhje me pikat e kësaj Deklarate, në territorin e Republikës së Serbisë, Republikës së Serbisë dhe Malit të Zi, si tre entitete shtetërore të banuara kryesisht nga popullsia serbe dhe të bazuara historikisht dhe shpirtërisht në traditën e popullit serb.
2. Veprimtaritë e Lëvizjes udhëhiqen nga synimi që populli serb, në territoret ku mbizotëron banon, më në fund të fitojë statusin dhe ndikimin e merituar politik, historik dhe kulturor. Kushtet sociale dhe politike në vendet e rajonit nuk e pasqyrojnë plotësisht realitetin lidhur me statusin e lartpërmendur të serbëve në këto rajone. Serbëve ende u imponohen falsifikime historike dhe identitare dhe atyre iu mohohet fuqia reale politike dhe rëndësia shoqërore në mënyra të ndryshme.
3. Qëllimi i Lëvizjes është të afirmojë dhe vendosë lidhjen dhe integrimin më të fortë të pjesëtarëve të popullit serb në territoret e Republikës së Serbisë, Republikës Serbe dhe Malit të Zi përmes aktiviteteve të saj në sferën politike, sociale, arsimore, kulturore, shoqrore etj., duke i integruar kështu këto territore në një entitet të përbashkët shtetëror.
4. Për dekada, qenia kombëtare serbe në Mal të Zi pësoi goditje nga ky regjim, i cili kishte synim të qartë për të anuluar identitetin serb përmes heqjes së gjuhës serbe dhe imponimit të falsifikimeve historike duke krijuar kuaziinstitucione siç janë: Fakulteti i Gjuhës Malazeze. Letërsia dhe e ashtuquajtura Kishë Ortodokse Malazeze. Meqenëse përfaqësuesit politikë të popullit serb në Mal të Zi janë përfundimisht përbërës të qeverisë, ata janë të detyruar të korrigjojnë padrejtësitë historike dhe diskontinuitetin historik, të cilat janë ushqyer në dekadat e mëparshme. Regjistrimi në Mal të Zi do të tregojë si realitet se shumica e njerëzve në Mal të Zi janë serbë, se flasin gjuhën serbe dhe se i përkasin shpirtërisht Kishës Ortodokse Serbe. Pas rënies së regjimit autokratik në Mal të Zi, u krijuan kushte reale për realizimin e qëllimeve të shpallura më sipër.
5. Detyrim i përfaqësuesve të popullit serb në strukturat qeveritare në Mal të Zi është që këtë realitet ta pasqyrojnë në kushtet socio-politike në vend. Në këtë kuptim, ata duhet të përdorin pozicionet e tyre për të vendosur gjuhën serbe si gjuhë zyrtare në Mal të Zi; të punohet për një themel edhe më të fortë të Kishës Ortodokse Serbe si i vetmi institucion legjitim që mbledh besimtarët ortodoksë në Mal të Zi.
6. Në kuadër të kompetencave të tyre, përfaqësuesit e popullit serb që janë pjesë e qeverisë duhet të punojnë për krijimin e komiteteve dhe trupave të përbashkëta punuese ndërmjet Republikës së Serbisë, Republikës Serbe dhe Malit të Zi, në fushën e sigurisë, punëve të jashtme, kulturës. dhe arsimimi, që të gjitha do të çonin në integrimin më të madh të këtyre subjekteve shtetërore, duke krijuar themelet për formimin e Aleancës së Shteteve Serbe si Bashkësi Konfederale e Popullit Serb.
7. Të gjitha aktivitetet e Lëvizjes kanë si qëllim përfundimtar krijimin e një atmosfere shoqërore dhe politike në të cilën pjesëtarët e popullit serb do të mund të legjitimojnë, përmes proceseve të caktuara demokratike, madje të formojnë Unionin e Shteteve Serbe si një bashkësi shtetërore e konfederuar. [cazin.ba]
