Prishtinë, 16 shtator – Franca ka shprehur keqardhjen për vendimin e qeverisë Australiane për të pezulluar bashkëpunimin me palën franceze në ndërtimin e nëndetëseve dhe fillimin e punës me Shtetet e Bashkuara në një program të nëndetëseve me energji bërthamore.
Dje 9të mërkuërn) udhëheqësit e Australisë, SHBA dhe Britanisë së Madhe njoftuan për arritjen e një pakti të ri të trefishtë AUUKUS në rajonin Indo-Paqësor, brenda të cilit SHBA dhe Britania e Madhe do t’i sigurojnë Australisë teknologji për ndërtimin e nëndetëseve me energji bërthamore (ndryshimi midis nëndetëseve me energji bërthamore dhe armatimit të tyre me armë bërthamore.
Rret keqardhjes franceze u raportua në një deklaratë të përbashkët të lëshuar më 16 shtator nga Ministri i Jashtëm, Jean-Yves Le Drian dhe Ministrja e Mbrojtjes, Florence Parly.
“Ky vendim bie ndesh me shkronjën dhe frymën e bashkëpunimit franko-australian, i cili bazohej në vullnetin politik dhe zhvillimin e një baze të lartë industriale dhe teknologjike për mbrojtjen e Australisë,” thanë zyrtarët francezë.
Sipas tyre, “heqja e një aleati evropian si Franca nga një partneritet me Australinë, që krijon një strukturë në një kohë kur bota po përballet me sfida të pashembullt në Indo-Paqësor, tregon një mungesë të qëndrueshmërisë për të cilën pala franceze mund të ankohet. “
Franca “riafirmon synimin e saj për të marrë pjesë aktive në rajonin Indo-Paqësor në interes të ruajtjes së lirisë së sovranitetit të të gjithëve”. Si i vetmi vend evropian i përfaqësuar në këtë zonë të botës nga 2 milionë qytetarët e tij dhe më shumë se 7,000 ushtarë, thuhet në deklaratë, ajo mbetet një partner i besueshëm dhe do të vazhdojë, si gjithmonë, të përmbushë detyrimet e saj – thuhet në deklaratë.
Parisi thekson se vendimet e shpallura të Australisë dhe Shteteve të Bashkuara “tregojnë nevojën për t’i kushtuar vëmendje të veçantë çështjes së autonomisë strategjike të Evropës”. “Nuk ka asnjë mënyrë tjetër më të besueshme për të mbrojtur interesat dhe vlerat tona në botë, përfshirë rajonin Indo-Paqësor”, thanë drejtuesit e Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Ministrisë së Mbrojtjes të Republikës Franceze.
Kujtojmë: Në vitin 2016, kryeministri i atëhershëm australian Malcolm Turnbull njoftoi se korporata franceze e ndërtimit të anijeve DCNS, kishte fituar një tender për flotën e re të nëndetëseve të Australisë dhe do të ndërtonte 12 nëndetëse të reja. Gjermania dhe Japonia gjithashtu morën pjesë në konkurs. Ndërtimi i nëndetëseve të reja vlerësohet në 40 miliardë dollarë. Ishte urdhri më i madh i mbrojtjes në historinë australiane.
Sidoqoftë, me forcën e (jo) arsyes, është e qartë se Canberra ka hequr dorë jo vetëm nga bashkëpunimi i madh ekonomik Australian me Kinën, por edhe nga bashkëpunimi ushtarak-teknik me Francën në çështjen e ndërtimit të një flote nëndetëse. [GN / ISHGJ]
