Reformat e Peshmergës: Lundrimi i sfidave, formimi i unitetit
[1 nëntor, 2023]
Botuar nga Instituti i Kërkimeve të Politikës së Jashtme
Nga Myles B. Caggins III
(FPRI) – Peshmerga – “ata të gatshëm të përballen me vdekjen” – një term që rezonon me trimërinë kurde, e ka origjinën në luftën e shekullit të njëzetë për të drejtat kurde në Irak. Në mes të kësaj lufte, Partia Demokratike e Kurdistanit (KDP) dhe Unioni Patriotik i Kurdistanit (PUK) u shfaqën si entitete të fuqishme, secila me forcat e veta Peshmerga.
Partitë kryesore bashkëkohore të Kurdistanit të Irakut, KDP dhe PUK zhvilluan forcat e tyre të veçanta Peshmerga kur ishin në opozitë duke luftuar kundër regjimeve të para 2003 në Irak. Gjatë dekadave, marrëdhëniet ndërmjet KDP-së dhe PUK-së kanë luhatur ndërmjet konfliktit të armatosur, aleancës dhe tensioneve politike. Kohët e fundit, pavarësisht momenteve kryesore që mund t’i bashkonin, ndarjet e vazhdueshme e kanë penguar këtë.
Peshmerga mbeti e fragmentuar për shkak të njësive partizane të tilla si Njësia 80 e KDP-së dhe Njësia 70 e PUK-së që vepronin jashtë Ministrisë së Çështjeve të Peshmergës (MPB) të Qeverisë Rajonale të Kurdistanit që erdhën në ekzistencë pas kryengritjes kurde në 1991. Sot, Rajoni i Kurdistanit i Irakut është i ndarë mes zonave të sigurisë de fakto të Verdha (KDP) dhe të Gjelbër (PUK) të patrulluara nga njësitë partizane Peshmerga si dhe forcat Peshmerga të MPB-së.
Roli vendimtar i Peshmergës në Luftën kundër Shtetit Islamik
Në vitin 2014, Shteti Islamik paraqiste një kërcënim global që përfshinte Irakun dhe Sirinë, duke kërkuar një front të bashkuar. Peshmerga e Rajonit të Kurdistanit qëndronte si një mbrojtje e vijës së parë, me skautët e Shtetit Islamik, tridhjetë minuta me makinë nga Erbili. Mbi 1,300 luftëtarë Peshmerga bënë sakrificën përfundimtare dhe mbi 8,000 u plagosën, duke mbrojtur atdheun e tyre kundër sulmit terrorist.
Gjatë Betejës së Mosulit, me mbështetjen e koalicionit të udhëhequr nga SHBA, Peshmerga iu bashkua Forcave të Sigurisë së Irakut, Shërbimit Kundër Terrorizmit, Mosul SWAT dhe Hashd al-Shaabi (Forcat e Mobilizimit Popullor) për të çliruar qytetin. Megjithatë, efektiviteti afatgjatë i Peshmergës u pengua nga ndarjet e brendshme. Duke e njohur këtë sfidë, komuniteti ndërkombëtar e pranoi nevojën për një forcë të unifikuar dhe profesionale Peshmerga.
Zanafilla e Reformave të Peshmergës: 2017 dhe Memorandumi i Mirëkuptimit
Biseda për krijimin e forcave të bashkuara kurde Pkeshmerga shkon prapa në fillimet e formimit të KRG-së në vitin 1991 dhe u ringjall pas përfundimit të luftës civile kurde dhe bashkimit të administratave KDP-PUK në 2005. Viti 2017 shënoi një nismë transformuese. Shtetet e Bashkuara, Mbretëria e Bashkuar, Gjermania dhe Holanda filluan programin e reformës Peshmerga, duke kërkuar të krijojnë një forcë të fortë dhe të unifikuar mbrojtëse.
KRG hyri në një marrëveshje tridhjetë e pesë pikash me partnerët e saj ndërkombëtarë që theksonte reformat institucionale. Një aspekt kyç ishte futja e njësive partizane të KDP-së dhe PUK-së nën MPB, duke nxitur unitetin. Mbështetja financiare, trajnimi dhe investimet e pajisjeve nga Task Forca e Përbashkët e Kombinuar e Udhëhequr nga SHBA-Operacionet Inherent Resolve luajtën një rol vendimtar në nxitjen dhe mbështetjen e këtyre nismave reformuese.
Memorandumi i Mirëkuptimit 2022: Një angazhim i rinovuar
Në vitin 2022, erdhi një moment kyç me nënshkrimin e një memorandumi të ri katërvjeçar të mirëkuptimit (MOU) midis Departamentit të Mbrojtjes të SHBA-së dhe MPB-së. Ky Memorandum Mirëkuptimi përshkroi kushte të rrepta dhe afate të rrepta kohore, duke theksuar angazhimin e palëkundur të komunitetit ndërkombëtar ndaj reformave të Peshmergës.
Në një deklaratë të përbashkët të lëshuar nga Pentagoni dhe MPB thuhet se “MOU përshkruan progresin e arritur në reformat institucionale kritike dhe angazhimin e Ministrisë së Çështjeve të Peshmergës për të ndërmarrë reforma shtesë për të çuar përpara profesionalizimin e forcave të saj”.
Sipas Memorandumit të Mirëkuptimit, MPB-ja ndërmori reforma gjithëpërfshirëse thelbësore për mbështetjen e vazhdueshme të Departamentit të Mbrojtjes të SHBA-së:
● Integrimi i Njësive Partizane: Memorandumi i Mirëkuptimit theksoi integrimin e njësive partizane të lidhura me KDP-në dhe PUK-në në strukturën e unifikuar të Peshmergës nën MPB. Ky integrim synonte të shpërndante ndarjet historike politike, duke nxitur kohezionin dhe unitetin brenda forcave të armatosura.
● Regjistrimi biometrik i ushtarëve: Një reformë kritike e mandatuar nga MOU ishte regjistrimi biometrik i të gjithë ushtarëve Peshmerga në sistemin e personelit të MPB-së. Ky hap siguroi regjistrime të sakta, duke parandaluar punonjësit fiktive dhe duke rritur transparencën në shpërndarjen e burimeve.
● Tranzicioni në transferimin elektronik të fondeve: Memorandumi i Mirëkuptimit caktoi një afat kohor të rreptë, duke i kërkuar ministrisë që të kalojë në transferimin elektronik të fondeve për pagesën e ushtarëve Peshmerga deri në tetor 2024. Ky ndryshim e ka thjeshtuar procesin e pagesës, duke reduktuar rrezikun e parregullsive financiare duke siguruar që fondet të arrijnë objektivin e synuar marrësit në mënyrë efikase.
● Pagesat e bursave dhe pajtueshmëria: Një aspekt i rëndësishëm i Memorandumit të Mirëkuptimit ishte dispozita lidhur me pagesat e stipendëve. Departamenti i Mbrojtjes u angazhua për t’i dhënë ndihmë financiare MPB-së, në varësi të kushteve specifike. Forcave të MPB-së iu kërkua t’u përmbaheshin ligjeve dhe rregulloreve të SHBA-së, si dhe ligjeve ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, duke siguruar që ndihma e ofruar të përdorej me përgjegjësi dhe etikë. Memorandumi i Mirëkuptimit përvijoi një reduktim gradual të pagesave të pagave, me Departamentin e Mbrojtjes së SHBA-së që synon të ndërpresë pagesat deri në shtator 2026. Këto kushte të rrepta nënvizuan angazhimin e Departamentit të Mbrojtjes për të mbështetur reformat e Peshmergës, duke theksuar llogaridhënien dhe transparencën.
Shembuj të progresit për reformat e Peshmergës
Në vitin e kaluar, MPB ka bërë hapa të rëndësishëm drejt arritjes së reformave.
● Janë bashkuar gjithsej njëzet e tetë Brigada Rajonale të Gardës, duke përfshirë Brigadat 15, 17, 18, 19, 21, 22, 23, 24, 26 dhe 30. Brigadat 25 dhe 27 janë drejt përfundimit. Ky proces, i mbikëqyrur nga forcat e koalicionit dhe MPB, përfshinte vlerësime dhe kategorizime të përpikta, duke siguruar një forcë të efektshme dhe kohezive.
● Janë krijuar dy shtabe divizionesh, duke rritur komandën dhe kontrollin mbi brigadat rajonale të gardës. (Shënim: Mungesa e personelit mbetet për shkak të mospërputhjes se sa oficerë partizanë Peshmerga do të plotësojnë rolet kritike)
● Ministria e Çështjeve Peshmerga dhe njësitë partizane Peshmerga dhanë një listë të plotë të pajisjeve ushtarake për secilën brigadë.
● Regjistrimi biometrik i personelit të Peshmergës tejkaloi 85 për qind, duke theksuar angazhimin për mbajtjen e saktë të të dhënave, sigurinë dhe transparencën.
● MPB ka dorëzuar një kërkesë buxhetore katërvjeçare në KRG për një linjë të vetme të kontabilitetit për të mbështetur një strukturë të unifikuar të forcës Peshmerga prej 125,000. (Shënim: fondet nuk janë ndarë ende)
● Kryeministri Masrour Barzani ka iniciuar edhe programin “Llogaria ime” në mbarë KRG-në për transferime elektronike të fondeve për paga.
Reformat kritike kanë ngecur, duke përfshirë:
● Planet për dy seli shtesë të divizionit të MPB-së nuk janë miratuar ende – duke përfshirë vendndodhjen fizike të selisë dhe hapësirën e kontrollit (ose zonën e operimit).
● Nuk ka marrëveshje përfundimtare për riorganizimin e strukturës së forcave të viteve ’70 dhe ’80 në MPB Peshmerga.
● Shtetet e Bashkuara, KRG, MPB dhe Peshmergët e viteve ’70 dhe ’80 janë në fazat përfundimtare të krijimit të një modeli vlerësimi vjetor.
Përfundim: Një rrugë përpara
Rrugëtimi i reformave të Peshmergës mishëron një angazhim kolektiv për unitet dhe profesionalizim, jetik për një rajon të qëndrueshëm Irak dhe Kurdistan. Pavarësisht sfidave, këto reforma nënkuptojnë vendosmërinë për të kapërcyer ndarjet historike dhe për të ndërtuar një forcë efektive mbrojtëse. Me mbështetjen ndërkombëtare dhe përkushtimin e palëkundur, Peshmergët vazhdojnë të mbrojnë rajonin e Kurdistanit, duke kontribuar në humbjen e qëndrueshme të Shtetit Islamik dhe duke hapur rrugën për një të ardhme të sigurt. Por, në shumë mënyra, vonesat në zbatimin e reformave zmadhojnë mosmarrëveshjet e vazhdueshme politike brenda kurde, si dhe dallimet historike dhe fërkimet midis qeverisë qendrore të Irakut në Bagdad dhe qeverisë rajonale të Kurdistanit. Mes gjithë kësaj, është e rëndësishme të kihet parasysh se udhëheqësit e Pentagonit po mbajnë rezultate dhe ligjvënësit amerikanë mund të lodhen dhe të jenë të kujdesshëm për të vazhduar të derdhin miliona dollarë në buxhetin e MPB-së pa parë më shumë përparim me reformat.
Shënim i autorit: Që nga pensionimi nga ushtria amerikane, jam takuar zyrtarisht dhe jozyrtarisht me drejtues të Ministrisë së Peshmergës, si dhe me anëtarë të Peshmergës së viteve ’70 dhe ’80 në qytetet në të gjithë Kurdistanin irakian, Uashington, DC dhe Kolegjin e Luftës së Ushtrisë Amerikane. Pavarësisht përkatësisë, secili prej oficerëve të Peshmergës përcolli urgjencën për zbatimin e reformave; megjithatë, ngërçet politike mbeten. Këto çështje i ndërlikojnë mosmarrëveshjet buxhetore midis Bagdadit dhe Erbilit, fërkimet me Hashd al-Shaabi në zonat e diskutueshme të Nenit 140 dhe presioni i vazhdueshëm nga vendet fqinje. Njësitë Peshmerga të radhës janë më të penguara nga ritmi i ngadaltë i reformave; megjithatë, Grupi elitar i Kundër Terrorizmit, Drejtoria Kundër Terrorizmit dhe Asayish janë gjithashtu të ndikuar nga pasiguria me buxhetet dhe mungesa e komandës dhe kontrollit të centralizuar për operacionet. Ish-kolegët e mi të qeverisë amerikane kanë shprehur zhgënjimin në rritje me ritmin e kërmillit të reformave të Peshmergës, por avokimi i fortë nga zyra e KRG-së në Uashington, DC ka rezultuar në mbështetje të vazhdueshme të Kongresit. Mes paqëndrueshmërisë në Lindjen e Mesme, ka të ngjarë që Amerika të thellojë praninë dhe partneritetin e saj me KRG në një periudhë të afërt.
Pikëpamjet e shprehura në këtë artikull janë vetëm ato të autorit dhe nuk pasqyrojnë domosdoshmërisht qëndrimin e Institutit të Kërkimeve të Politikës së Jashtme, një organizatë jopartiake që kërkon të botojë artikuj të argumentuar mirë, të orientuar drejt politikës mbi politikën e jashtme amerikane dhe sigurinë kombëtare. prioritetet.
Rreth autorit: Myles B. Caggins III është një kolonel i ushtrisë amerikane në pension me një karrierë të shquar. Ai shërbeu si Zëdhënës i Lartë i Koalicionit Global për të mposhtur ISIS-in në Irak dhe Siri, duke përfunduar tre turne luftarakë në rajon. Koloneli Caggins mban pozicionin e anëtarit të lartë jorezident në Institutin New Lines për Strategjinë dhe Politikën, ku ai specializohet në luftën e informacionit publik, marrëdhëniet SHBA-Kurde dhe kërcënimin e ISIS. Ai është themeluesi dhe CEO i Words Warriors LLC, një kompani përkthimi, marrëdhëniesh me publikun dhe këshillim biznesi me zyra në New York City dhe Erbil, Irak.
