Presidenti rus nuk i përgjigjet kërkesës së Kievit për një armëpushim më të gjatë duke filluar nga e hëna, por propozon bisedime të drejtpërdrejta. Çfarë dëshiron të arrijë me këtë?
Nga Fridrih Shmit [Friedrich Schmidt / [FAZ]
Vladimir Putini nuk do ta bënte kurrë të dukej sikur po reagonte ndaj presionit të jashtëm. Megjithatë, oferta e tij drejtuar udhëheqjes së Kievit të dielën mbrëma për të filluar bisedimet e drejtpërdrejta në Stamboll që të enjten e ardhshme, “dhe, theksoj, pa asnjë parakusht”, dukej se ishte një reagim dhe një përpjekje për të ndryshuar temën.
Putini nuk dëshiron të flasë për një armëpushim të menjëhershëm 30-ditor, siç kërkuan përsëri Ukraina dhe Perëndimi në një veprim të bashkërenduar të shtunën. Por, si më parë, për “eliminimin e shkaqeve rrënjësore të konfliktit”. Nën këtë sllogan, Moska po bën kërkesa të gjera kundër Ukrainës dhe Perëndimit, duke përfshirë, për shembull, përjashtimin e anëtarësimit në NATO për Ukrainën e mbetur të privuar nga territoret e pushtuara.
Konferencë për shtyp gjatë natës në Kremlin
Putin po reagon, nga njëra anë, ndaj udhëtimit të kancelarit gjerman, presidentit francez, kryeministrit britanik dhe kryeministrit polak te presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy të shtunën, veçanërisht për koordinimin e tyre me presidentin amerikan Donald Trump në një video-konferencë të madhe. Putini vazhdon të përpiqet të ndikojë tek kjo e fundit, me qëllimin përfundimtar për të larguar përgjithmonë Uashingtonin nga ofrimi i mbështetjes ushtarake për Ukrainën. Në paraqitjen e natës gati 20-minutëshe të Putinit para shtypit në Kremlin, ankesat e tij për Kievin synonin qartë ta bënin këtë, me përpjekjen për të përdorur propozimin e negociatave për të luajtur topin përsëri në fushën e Kievit.
Ushtria ukrainase ka shkelur marrëveshjen e arritur në mars midis Putinit dhe Trumpit për të pezulluar sulmet ndaj objekteve të infrastrukturës energjetike për 30 ditë “rreth 130 herë” dhe gjithashtu nuk ka respektuar “armëpushimin e Pashkëve” të shpallur nga Putini. Ukraina gjithashtu “dështoi t’i përgjigjej fer” armëpushimit tre-ditor të shpallur nga Putini për festimet e tij të “Ditës së Fitores” të premten e kaluar dhe më pas “kryen sulme të gjera” gjatë asaj kohe. Kievi ka bërë akuza përkatëse kundër pushtuesve rusë.
Putin nuk e përmend drejtpërdrejt kërkesën për armëpushim
Në mënyrë domethënëse, Putini nuk i përmendi drejtpërdrejt ngjarjet në Kiev dhe kërkesën, me sa duket të mbështetur nga Uashingtoni, që ai tani pajtohet “pa asnjë nëse apo por” për armëpushimin gjithëpërfshirës 30-ditor të propozuar në mars, por vetëm me formulën e tij të zakonshme në lidhje me kërcënimin me sanksione të reja kundër Rusisë: Në Evropë, Putini tha, “përpjekjet thelbësore për të vazhduar komunikimin me ne në mënyrë të drejtpërdrejtë – ndërkaq këto ditë po shohim që na drejtohen me gjuhën ultimative”.
Në vend të kësaj, Putini paraqiti propozimin e tij për bisedime të reja të drejtpërdrejta me Ukrainën në Stamboll si rezultat i “negociatave dhe takimeve” në Moskë gjatë festimeve të përvjetorit të fitores së 1945: ndër të tjera, “u prek çështja e zgjidhjes së konfliktit në Ukrainë”.
Putini nuk hyri në detaje, por i ftuari i tij më i rëndësishëm, presidenti kinez Xi Jinping, i kishte folur, ndër të tjera, për “krizën e Ukrainës”. Kjo u zbulua në një deklaratë kineze për një “bisedë çaji” midis Putinit dhe Xi të enjten e kaluar. Putin tha se ishte gati për “bisedime paqeje pa parakushte dhe shpresonte të arrinte një marrëveshje paqeje të drejtë dhe të qëndrueshme”, sipas Ministrisë së Jashtme kineze. Çuditërisht, asgjë në lidhje me këtë nuk u gjet në raportet ruse dhe në një deklaratë të përbashkët ruso-kineze.
Inkurajuar nga vizitorët për të festuar fitoren
Putini shprehu inkurajimin e tij për vizitorët në festën e tij dhe, për herë të parë, falënderoi personalisht ushtrinë koreano-veriore, përfaqësuesit e të cilëve i kishte përshëndetur të premten pas paradës në Sheshin e Kuq, për “guximin dhe heroizmin” e tyre në luftimin kundër njësive të “regjimit të Kievit” në rajonin Kursk të Rusisë perëndimore së bashku me ushtrinë ruse. Në përgjithësi, ai falënderoi “të gjithë mysafirët tanë, miqtë tanë, për vëmendjen që i kushtojnë këtij konflikti dhe për përpjekjet që bëjnë për t’i dhënë fund këtij konflikti”.
Kështu, Putini vazhdoi me akuzat kundër Ukrainës, të cilat përfshijnë ndërprerjen e negociatave në Stamboll në vitin 2022 dhe refuzimin e një “projekt dokumenti të përbashkët” “me nxitje perëndimore”. Ky i fundit pasqyron narrativën e Putinit se Ukraina nuk është një vend i pavarur, sovran, por në duart e “kuratorëve” perëndimorë të papërcaktuar, për të cilët ai foli sërish të dielën mbrëma, të cilët “po luftojnë kundër Rusisë me duart e nacionalistëve ukrainas”.
Putini vazhdimisht injoron ose mohon kontekstin e prishjes së negociatave të vitit 2022: sulmi i dështuar i Rusisë në Kiev, tmerri nga masakrat e civilëve të zbuluar më pas në vende si Bucha dhe Irpin, dhe Beteja e Mariupolit, në të cilën përpjekjet ndërkombëtare për të krijuar korridore humanitare dështuan dhe Moska i quajti në mënyrë të përsëritur kriminelë. Në të njëjtën kohë, mbështetja ushtarake perëndimore për Ukrainën u rrit. Në mesin e majit 2022, fillimisht Kievi dhe më pas Moska përfunduan zyrtarisht negociatat, të cilat Putini tani dëshiron ti rifillojë.
Ndalimi i dërgesave të armëve në Kiev si kusht
Në mars, Putini përshëndeti propozimin SHBA-Ukrainë për një armëpushim 30-ditor, por pa “nuanca” dhe kështu e refuzoi atë. Ndër të tjera, Putini kishte kërkuar në mënyrë implicite që mobilizimi në Ukrainë dhe dërgimi i armëve perëndimore në vend duhet të përfundojë, padyshim në mënyrë që të dobësohet përgjithmonë vendi i pushtuar. Në një intervistë me transmetuesin amerikan ABC të botuar të shtunën, zëdhënësi i Putinit, Dmitry Peskov, përsëri kërkoi që dërgesat perëndimore të armëve duhet të përfundojnë në mënyrë që të arrihet një armëpushim.
Pas përpjekjes së re perëndimore-ukrainase për një armëpushim, Peskov tha të shtunën në mbrëmje se do të duhej “menduar”; orë më vonë, ai njoftoi për deklaratën e Putinit. Presidenti tha më pas se “armëpushimet e reja” nuk përjashtoheshin si pjesë e bisedimeve të mundshme në Stamboll, por se një “armëpushim i vërtetë” do të nënkuptonte që forcat e armatosura të Ukrainës nuk do të armatosen më tej dhe do t’u jepeshin llogore dhe baza të reja. “Kush ka nevojë për një paqe të tillë?” pyeti ai në mënyrë retorike – pyetjet nga shtypi nuk lejoheshin në sallë. [Përktheu: ISHGJ]
