Ukraina godet fuqishëm flotën bombarduese të Putinit. Perandoria e Putinit shfaqet e pambrojtur.
Nga Dr. Sadri RAMABAJA
Mediat ukrainase, por edhe burime të pavarura, raportojnë se, më shumë se 40 bombardues rusë u shkatërruan në një operacion që ka drejtuar sot Shërbimi i Sigurisë së Ukrainës (SBU).
Videot e publikuar tregojnë djegien e avionëve.
Ky operacion duket të jetë sulmi më i madh dhe më i suksesshëm ndaj aviacionit rus që nga fillimi i luftës. Kjo është bërë e ditur nga shërbimi i inteligjencës ukrainase.
Një operacion i Shërbimit të Sigurisë së Ukrainës (SBU) duke përdorur drone me pamje të parë (FPV) të kontrabanduar thellë në Rusi dhe të fshehur në kamionë goditi 41 bombardues të rëndë rusë në katër fusha ajrore në të gjithë vendin, tha një burim për Kiev Independent. “Aktualisht, më shumë se 40 avionë dihet se janë goditur, duke përfshirë A-50, Tu-95 dhe Tu-22M3”, shtoi burimi. Të gjithë janë bombardues të rëndë rusë të përdorur për të lëshuar raketa kundër qyteteve të Ukrainës.
Videot tregojnë bombarduesit duke u djegur me radhë, të shoqëruara me re të larta tymi që ngrihen në qiellin blu rus. Këto pamje nga një prej dronëve vërtet konfirmojnë se të paktën disa nga pretendimet e dëmeve janë të sakta. Kostoja e vetëm një Tu-22M3 është mbi 200 milionë dollarë, ndërsa kostoja e një A-50 është mbi 300 milionë dollarë.
“SBU fillimisht transportoi dronët FPV në Rusi, dhe më vonë, në territorin e Federatës Ruse, dronët u fshehën nën çatitë e kabinave të lëvizshme prej druri, tashmë të montuara në kamionë”, tha burimi. “Në momentin e duhur, çatitë e kabinave u hapën nga distanca dhe dronët u ngritën për të goditur bombarduesit rusë.
Nëse konfirmohet raporti i Kyiv Independent, kjo jo vetëm që do të ishte goditja më spektakolare kundër aviacionit ushtarak rus që nga fillimi i luftës, por do të mud të cilësohet si një poshtrim strategjik i lloit të vet.
Sulm në zemër të sovranitetit ajror rus
Sipas raportimeve, si baza ajrore Belaya në rajonin rus Irkutsk dhe baza ajrore Olenya në rajonin rus Murmansk u goditën. Sipas burimeve, janë goditur gjithsej katër baza strategjike. Nuk dihet se çfarë lloj dronësh përdorën ukrainasit për të rrëzuar avionin. Sipas Kyiv Independent, raporte të pakonfirmuara në mediat sociale sugjerojnë se ata ishin drone FPV të lëshuar nga furgonë të parkuar pranë fushave ajrore. Detaje të mëtejshme nuk dihen.
Dronët FPV të përdorura në operacionin special “Spiderweb” udhëhiqeshin nga inteligjenca artificiale e trajnuar mbi modelet e bombarduesve strategjikë të ekspozuar në Muzeun e Aviacionit me Rreze të Largta në Poltava, raporton Nexta TV.
War Zone shkruan se ka disa mënyra se si mund të ishin kontrolluar dronët. Dronët me kosto të ulët dhe me inteligjencë artificiale po bëhen realitet, pohojnë ata.
E përditshmja gjermane Berliner Zeitung në analizën e publikuar sot këtë akt e cilëson me të drejtë si një sulm në zemër të sovranitetit ajror rus.
Ajo që më parë konsiderohej një teori gri është tani realitet operacional: Ukraina është në gjendje të përparojë thellë në zemrën e Rusisë – rreth 4500 kilometra pas vijës së frontit, thellë në zemrën e Rusisë – në rajonin siberian të Irkutsk – si dhe në bazat e largëta ushtarake në Murmansk, Ivanov dhe Ryazan. Aty ku ndodhen qendrat komanduese të komponentit të Forcave Ajrore Ruse me aftësi bërthamore, ku Kremlini ka stacionuar komponentin parandalues bërthamor të forcës së tij ajrore, tani po përballet me të njëjtën asimetri që ai vetë ka drejtuar kundër të tjerëve prej vitesh me raketa, dronë dhe operacione subversive. Ditët kur bombarduesit strategjikë si Tu-95, Tu-22M3, apo edhe sistemi i rrallë i radarëve ajrore A-50 dhe qendra komanduese konsideroheshin si platforma të paprekshme, duket se kanë mbaruar. konkludohet në analizën në fjalë.
Me operacionin e koduar tani “Pavutyna” (Rrjeti i merimangës) nga disa vëzhgues, ky transformim arriti një kulm të ri. Më 1 qershor 2025, katër baza ajrore strategjike: Belaya (Rajoni Irkutsk – 4500 kilometra nga kufiri ukrainas), Dyagilevo (Rajoni i Ryazanit – rreth 500 kilometra), Olenya (në Gadishullin Kola në Rajonin Murmansk – rreth 1,500 kilometra) dhe Ivanovo-Severny (Rajoni Ivanovs0 në mënyrë rrethore) të dronëve ukrainas të lëshuar nga platforma të improvizuara të nisjes celulare të montuara në kamionë të zakonshëm. Nëse shifra e 40 bombarduesve të goditur është edhe afërsisht e saktë, kjo nuk do të ishte asgjë më pak se humbja më e madhe e avionëve strategjikë që nga futja e tyre në ushtrinë sovjetike ose ruse.
Goditje taktike me rëndësi strategjike
Rusia ka pësuar rrallë poshtrim të thell në fushbetejat e zhviluara në truallin rus.
Janë të njohura dy prej tyre:
1. Beteja e Borodinës (1812) – Pushimi i Napoleonit në Rusi, megjithëse çoi në shkatërrimin e Moskës, përfundoi me një fitore strategjike ruse dhe kolapsin e Perandorisë së Napoleonit.
2. Beteja e Stalingradit (1942-1943) – Një nga disfatat më të mëdha të Ushtrisë së Kuqe fillimisht, por që përfundoi me një kthesë historike kundër Gjermanisë Naziste.
Sulmi në bazat ajrore Belaya dhe Olenya sot, pavarësisht se nuk mund të cilësohet si fillimi i një poshtrimi të tretë, ai ka tronditur thellë Kremlinin. Sidoqoftë që të cilësohen këto sulme të 1 qershorit, ato do të hyjnë në histori si një goditje taktike me rëndësi strategjike, veçanërisht duke pasur parasysh takimin e Stambollit për negociatat e armëpushimit.
1. Rëndësia Taktike e Sulmeve
- Goditje në infrastrukturën strategjike: Bazat ajrore si Olenya (në Rajonin e Murmanskut) dhe Belaya (në Siberi) përdoren për operacione me bombardues strategjikë (si Tu-95/Tu-160), të cilët janë kryesorë në sulmet me raketa kundër Ukrainës.
- Përmirësimi i aftësive ukrainase për goditje thellë: Nëse Ukraina ka përdorur dronë ose raketa me rreze të gjatë për këto sulme, kjo tregon një zgjerim të mundësive të saj për të shqetësuar logjistikën dhe sigurinë e Rusisë.
2. Ndikimi në Negociatat e Stambollit
- Pozicionimi i Ukrainës para bisedave: Këto sulme mund të jenë një dëshmi e fortë, rspektivisht si mesazh për Rusinë, që dëshmon se Ukraina nuk është e dobët dhe mund të vazhdojë të godasë objektiva thellë në territorin rus.
- Presioni psikologjik mbi Rusinë: Nëse Moska nuk mund të mbrojë bazat e saja ajrore, kjo mund të përdoret nga Ukraina si argument për të treguar se Rusia nuk ka kontroll të plotë të situatës.
- Mundësia e përkeqësimit të marrëdhënieve ruso-turke: Turqia (organizatore e takimit) është një aleat i pjesshëm i Ukrainës (me furnizime të dronëve Bayraktar). Nëse Rusia dështon në mbrojtjen e territorit të saj, Erdogani mund ta përdorë këtë për të ushtruar presion për një armëpushim më të favorshëm për Ukrainën.
Përgatitja afatgjatë
Organizimi i operacionit “Rrjeti i merimangës” zgjati një vit e gjysmë dhe u mbikëqyr nga presidenti ukrainas Zelensky, sipas shërbimit të sigurisë së Ukrainës.
Ministria ruse shkruan në Telegram se Ukraina kreu një “sulm terrorist” në rajonet Murmansk, Irkutsk, Ivanovo, Ryazan dhe Amur. Ministria ruse tutje vazhdon me gjuhën e propagandës dhe pohon se “të gjitha sulmet janë zmbrapsur”. “Si rezultat i lëshimit të dronëve FPV nga një zonë e vendosur në afërsi të aeroporteve, disa pjesë të pajisjeve të avionëve morën flakë”. Zjarret tani janë shuar, shton zëdhënsi në fjalë.
Përfundim
Këto sulme pavarësisht se nuk mund të kategorizohen me betejat historike të Napoleonit dhe Hitlerit në trullain rus, , sidoqoftë, në nivelin simbolik dëshmojnë se miti mbi fuqinë e pamposhtur të saj po shembet. Ukraina po tregon se mund të godasë edhe në thellësi të territorit rus. Ndërkaq nëse këto sulme çojnë në një ndalje të përkohshme të sulmeve me raketa ruse, do të jetë një fitore taktike e rëndësishme për Ukrainën.
Sulmet e sotme, për shumëçka, dëshmojnë jo vetëm për një përparim teknik, por edhe një ndryshim të paradigmës strategjike të luftës në terren. Ky operacion dëshmon se Ukraina tani operon me një aftësi shumë të lëvizshme, të paparashikueshme të dronëve që çmontojnë të kuptuarit tradicional të luftës frontale, të asaj në thellësi dhe të prapavijës. Prandaj, konkluzioni se, qasja ukrainase i ngjan rrjetës së merimangës qëndron. “Merimanga” ukrainase u dëshmua se është mezi e dukshme, me shumë shtresa dhe me saktësi vdekjeprurëse.
Sulmet e sotme janë më shumë se thjesht taktike—ato kanë një komponentë psikologjike dhe politike që mund të ndikojë në negociatat e Stambollit. Nëse Rusia nuk reagon me forcë, kjo do të dëmtojë imazhin e saj si superfuqi; ndërkaq nëse reagon me eskalam, mund të komplikojë bisedat. Prandaj kjo lëvizje mund të cilësohet si një lëvizje e mençur strategjike nga ana e Ukrainës, e cila mund të ketë pasoja të rëndësishme në procesin e paqes.
