Ku qëndron Rusia tani?

Nga Dr George Friedman [26 qershor 2023]
Është folur shumë se tentativa për kryengritje e Grupit Wagner gjatë fundjavës mund të ketë dobësuar presidentin rus Vladimir Putin. Nëse lideri i Wagner-it, Yevgeny Prigozhin, duhet të besohet, kryengritja ishte në zhvillim e sipër me muaj të tërë, si rezultat i ndalimit të qëllimshëm të furnizimeve nga ushtria konvencionale dhe, së fundmi, i një sulmi të drejtpërdrejtë me raketa ruse ndaj trupave të tij. Kjo mund të shpjegojë pse marshimi i tij dukej se i drejtohej më shumë Shtabit të Përgjithshëm rus sesa vetë Putinit. Sido që të ishte, çështja mbaroi brenda një dite; ose dështoi ose ishte menduar të ishte pak më shumë se një gjest. Duke ditur se çfarë ndodhi në këtë incident do të duhet shumë kohë për të zgjidhur.
Megjithatë, ajo që duhet të mendojmë tani është se deri në çfarë mase debakli i Prigozhinit do të destabilizojë qeverinë ruse, do të dobësojë Putinin ose do të ndikojë në luftën në Ukrainë. Statusi i Putinit është në qendër të gjithçkaje. Nëse kjo ishte vërtet një përpjekje për grusht shteti, ajo kurrë nuk e kërcënoi seriozisht Kremlinin. Çështjet e Prigozhinit me elementë të pushtetit qendror ishin të njohura. Pse, atëherë, do të dobësohej Putini nga një puç nga një keqpërdorim i njohur që nuk shkoi askund? Dhe çfarë do të thotë të jesh i dobësuar? A do të thotë se shefat e departamenteve, dhe veçanërisht Shtabi i Përgjithshëm, do të shpërfillnin urdhrat e tij? A do të thotë se ai nuk ka më punë?
Në një kuptim politik, i dobësuar mund të nënkuptojë se Putini nuk do të jetë më në gjendje të marrë vendime ekzekutive ose të eliminojë burokratët dhe gjeneralët. Ky do të ishte një zhvillim serioz. Rusia është në luftë dhe ka nevojë për një strukturë komanduese efektive. Nëse Putini do të dobësohej, atëherë struktura e komandës do të prishej, që do të thoshte gjithashtu se nuk do të kishte komandant suprem. Në atë skenar, nuk ka gjasa që Putini të dobësohet; ai do të zëvendësohej. Pyetja është se kush do ta zëvendësojë atë? Prigozhin mund të kishte qenë i gatshëm për këtë punë, por ai përfundimisht kapitulloi para një kukull tjetër të Putinit, presidentit bjellorus Alexander Lukashenko. Dikush i panjohur për mua mund të shfaqet, sigurisht, por pa një trashëgimtar të dukshëm, nuk e di se çfarë do të thotë për Putinin të dobësohet. Dhe edhe nëse do ta bëja, nuk e di pse një përpjekje për grusht shteti e thyer në më pak se një ditë duhet ta dobësojë atë.
Pyetja më serioze ka të bëjë me atë që grupi Wagner po bënte në fushën e betejës në radhë të parë. Kontraktimi ushtarak privat është mjaft i zakonshëm, por roli i Wagner-it në Rusi ishte mjaft unik në atë që merrte përsipër përgjegjësitë e rezervuara zakonisht më shumë për forcat konvencionale sesa për grupet paraushtarake, të ngarkuara siç ishte me ekzekutimin e disa prej betejave më të rëndësishme të luftës. Me evoluimin e rolit të tij, Prigozhin filloi të ndiqte strategjinë e tij jashtë zinxhirit komandues të ushtrisë, ndonjëherë duke tallur hapur rivalët e tij, të cilët do t’i ndërprisnin furnizimet në natyrë. Kështu, dy ushtri u përpoqën – dhe deri tani kanë dështuar – të luftojnë një armik të përbashkët.
Putini është përgjegjës për të gjithë çështjen. Ai dhe kuadri i tij menduan se Rusia do ta mposhtte shpejt dhe me vendosmëri Ukrainën. Pothuajse menjëherë, me dështimin e sulmit të tij me tank, sulmi rus u bllokua. Rusia nuk e kishte humbur luftën, por as nuk e kishte fituar, kështu që ai e plotësoi ushtrinë me Wagnerin. Me fjalë të tjera, Putini e keqkuptoi jashtëzakonisht ushtrinë e Ukrainës dhe ushtrinë e tij, dhe në vend që të shkëputej, ai e hodhi Wagnerin në sherr. Kjo zgjidhje e çuditshme krijoi kaos. Nga kaosi erdhi kryengritja.
Në këtë kuptim, rrëzimi i një përpjekjeje për grusht shteti nuk është pranim i dështimit që shumë duket se besojnë. Dështimi po krijonte situatën në të cilën Wagner duhej të punësohej në radhë të parë. Çështja tani do të jetë shkalla në të cilën Moska është në gjendje të rishikojë planet e saj të luftës dhe të lokalizojë gabimet masive. Putini ka shmangur rishikimin e planeve të tij të luftës. A do të ndodhë tani një rishikim i një prej sukseseve të pakta që Putin ka pasur?
Disa besojnë se i gjithë incidenti ishte një komplot. Nëse do të ishte kështu, planifikimi do të duhej të përfshinte presidentin e Bjellorusisë, shtabin e përgjithshëm rus, anëtarët e stafit të Putinit e kështu me radhë, si dhe një pjesë të Grupit Wagner. Asnjë komplot profesional nuk do të ekzekutohej kurrë me kaq shumë njerëz të vetëdijshëm për atë që po ndodhte. Pyes veten se sa detaje mund të ketë kërkuar Lukashenko në një moment. Putin, një ish-agjent i KGB-së, do ta dinte pabesueshmërinë e metodave të komplotit. Asnjë profesionist nuk do të provonte një komplot me kaq shumë njerëz të përfshirë. [Geopolitical Futures; përkteu: ISHGJ]