Izraelitët duhet të hyjnë fizikisht në Gaza nëse duan të mbrojnë territorin e tyre

Rrjeti i tuneleve nëntokësore nën Gaza është jashtëzakonisht i rëndësishëm për aktivitetet ushtarake të Hamasit, kështu që, sipas disa vlerësimeve, pothuajse 40 për qind e fondeve të Hamasit të destinuara për formacionet e tyre ushtarake u investuan në ndërtimin e tyre. Në operacionet e saj, ushtria izraelite i kushton vëmendje të veçantë këtyre tuneleve, veçanërisht pasi shumë prej tyre depërtojnë thellë në territorin izraelit.
Nga Mario Stefanov [Geopolitika News]
Mbrojtja kundër raketave dhe kontrolli fizik i kufirit me Gazën rezultoi se nuk siguroi Izraelin. Historia e mbrojtjes pasive ka përfunduar. Në valën e parë të sulmeve nga Hamasi dhe grupet e tjera ekstreme islamike ndaj Izraelit, më shumë se 5000 raketa u hodhën nga Gaza. Me kalimin e viteve, pavarësisht bllokadës së Izraelit të Rripit të Gazës dhe kontrollit egjiptian, Hamasi ka zhvilluar arsenalin e tij të raketave me prodhimin e tij dhe dërgesat nga Irani.
Gjatë operacionit “Përmbytja Al-Aksa”, një numër kaq i madh raketash të lëshuara në një interval të shkurtër kohor tejkaluan aftësinë e sistemit të mbrojtjes ajrore të Izraelit “Iron Dome” për t’u përgjigjur. Në të njëjtën kohë, inkursioni tokësor i grupeve terroriste nga Gaza të udhëhequra nga Hamasi në Izrael tregoi pamundësinë e një forme pasive të mbrojtjes së tokës të territorit izraelit kundër kërcënimeve që vijnë nga Rripi i Gazës.
Raportet nga terreni bëjnë me dije se Hamasi, përveç armëve nga Irani dhe atyre të prodhuara në fabrikat e veta, përdor edhe armë me origjinë amerikane që i furnizon talebanët nga Afganistani. Në vitin 2021, SHBA-ja përfundoi operacionet e saj në Afganistan dhe i la një rezervë armësh ushtrisë afgane, e cila më pas u çarmatos dhe u shpërbë nga talebanët pasi morën kontrollin e vendit.
Dy arsye
Sipas vlerësimeve, vetëm Hamasi kishte një arsenal prej 15-20 mijë raketash përpara sulmit të fundit ndaj Izraelit. Nuk po flasim për ndonjë sistem raketor të sofistikuar, por për raketa balistike tokë-tokë të padrejtuar të rrezeve të ndryshme, pa asnjë sistem drejtimi, që synojnë objektiva në territorin e Izraelit. Meqenëse raketat janë jashtëzakonisht të pasakta për shkak të mungesës së sistemit inercial apo ndonjë sistemi tjetër udhëzues, një numër më i madh raketash lëshohen, për dy arsye. E para është nevoja për të përdorur një breshëri raketash për të kompensuar mungesën e saktësisë së tyre për të goditur objektivat në territorin izraelit. Një arsye tjetër është ekzistenca e sistemit izraelit të mbrojtjes antiraketë “Iron Dome”. Duke gjuajtur njëkohësisht një numër të madh raketash për kohëzgjatjen e luftës, Hamasi arriti ngopjen e mbrojtjes antiraketë të Izraelit në mënyrë që, megjithë funksionimin efektiv të sistemit izraelit kundër raketave, disa nga raketat ende depërtuan në territorin izraelit.
Në të kaluarën, shumica e raketave u dërgoheshin formacioneve ushtarake palestineze në Rripin e Gazës nga territori i Egjiptit, kryesisht përmes tuneleve nëntokësore. Por ndërsa Egjipti konsolidoi kontrollin e tij mbi Sinain dhe ndërmori operacione ushtarako-policore në shkallë të gjerë kundër grupeve islamike atje që furnizonin me armë Rripin e Gazës, Hamasi iu drejtua gjithnjë e më shumë burimeve të tjera. Raketat u dërgohen në rrugë detare dhe tokësore nga Irani dhe Hezbollahu libanez dhe sipas disa informacioneve ato merren edhe nga Sudani, ku dyshohet se janë krijuar objekte për prodhimin e raketave. Raketat transportohen më shpesh në pjesë. Falë asistencës teknike iraniane,
Hamasi ka zhvilluar një numër të madh objektesh prodhimi në Rripin e Gazës ku prodhon pjesë raketash sipas dokumentacionit teknik iranian. Disa nga raketat janë të konstruksionit dhe mjeshtërisë origjinale shtëpiake. Një nga qëllimet e rëndësishme të sulmeve ajrore dhe artilerisë izraelite është shkatërrimi i kapaciteteve të prodhimit të raketave, si dhe i tuneleve nëntokësore që përdoren për të transportuar raketa nga një skaj i Gazës në tjetrin, nga një pozicion luftarak në tjetrin.
Disa versione
Hamasi nuk e fsheh se Irani qëndron pas arsenalit të tij raketor. Në maj 2019, lideri i Hamasit, Yahya Sinwar, deklaroi në një takim publik: “Nëse nuk do të ishte mbështetjea iraniane, ne nuk do të kishim këto mundësi për aksion ushtarak”.
Aftësitë sulmuese të Hamasit, përveç raketave, përfshijnë edhe disa mijëra mortaja 82 dhe 120 mm, një numër në rritje të mjeteve ajrore pa pilot dhe një lloj sistemi fortifikues të tuneleve nëntokësore që mundësojnë ndryshimin e shpejtë dhe të padukshëm të pozicioneve luftarake.
Forcat palestineze në Rripin e Gazës kanë raketa të padrejtuara të prodhimit të huaj 107 mm me rreze veprimi prej 8 km të prodhimit iranian, raketa 122 mm të tipit rus “Grad” me rreze veprimi 12-40 km në varësi të versionit të prodhuesve të ndryshëm, ruse dhe egjiptiane, iraniane dhe siriane. Raketat “Fajr 3” dhe “Fajr 5” me rreze veprimi prej 43 dhe 75 km janë marrë nga Irani, ndërkaq raketat M302 nga Siria. Ekzistojnë disa versione të kësaj rakete me një rreze maksimale prej 90-200 km dhe me koka luftarake që variojnë nga 125-170 kg. Raketa të këtij lloji u gjetën në anijen “Klos-C”, e cila u kap nga Marina izraelite gjatë lundrimit të saj drejt Gazës në mars 2014.
Në objektet e tij të prodhimit në Gaza, Hamasi prodhon raketa M-75, të cilat kanë për objektiv Jerusalemin dhe Tel-Avivin. Raketa nuk është e pajisur me asnjë sistem drejtimi, prandaj saktësia e saj është e kufizuar, por është e rrezikshme për shkak të rrezes së saj të madhe, e cila mund të arrijë në qytetet më të mëdha izraelite. Ka një distancë maksimale prej rreth 75 kilometrash dhe mban një kokë lufte me peshë 10 kg. Hamasi prodhon gjithashtu raketa J-80 me rreze maksimale prej 100 kilometrash dhe koka luftarake me peshë 20 kg. Raketa R-160 e prodhuar në objektet e Hamasit ka një rreze maksimale prej 160 km. U përdor për herë të parë gjatë një përleshjeje ushtarake në vitin 2014, kur u lëshua në Haifa, 120 km nga Rripi i Gazës. Në Gaza prodhohen gjithashtu raketa të lira me rreze të shkurtër të quajtur “Qassam” me saktësi minimale. Shembujt e parë të prodhuar madje u bënë nga shtyllat e shenjave të trafikut. Më vonë, u zhvilluan disa versione të fabrikës me një distancë prej 3 deri në 10 km me koka luftarake nga gjysmë kilogrami në 20 kg.
Hamasi po punon vazhdimisht për të përmirësuar aftësitë e tij raketore, si duke rritur numrin e raketave në dispozicion ashtu edhe duke bërë përpjekje për të rritur rrezen e tyre dhe duke u përpjekur të zhvillojë një sistem udhëzues.
Hamasi ka qindra sisteme raketore kundërajrore të dorës, kryesisht të drejtuara nga IC “Strela-2M” me origjinë ruse dhe një numër të madh raketash kundër tankiste, kryesisht “Kornet” ruse. Një pjesë e madhe e këtij armatimi është siguruar nga Hamasi me ndihmën e grupeve të tjera islamike nga Libia pas përmbysjes së Muammar Gaddafit dhe ndezjes së luftës së brendshme që vazhdon edhe sot.
Konkurrenca e raketave
Rrjeti i tuneleve nëntokësore nën Gaza është jashtëzakonisht i rëndësishëm për aktivitetet ushtarake të Hamasit, kështu që sipas disa vlerësimeve, pothuajse 40 për qind e fondeve të Hamasit të destinuara për formacionet e tyre ushtarake u investuan në ndërtimin e tyre. Në operacionet e saj,
ushtria izraelite i kushton vëmendje të veçantë këtyre tuneleve, veçanërisht pasi shumë prej tyre depërtojnë thellë në territorin izraelit. Në të gjitha veprimet ushtarake ndaj Gazës, një nga prioritetet është shkatërrimi i infrastrukturës nëntokësore të Hamasit. Pala izraelite pretendon se gjatë fushatës së fundit ushtarake shkatërroi më shumë se gjysmën e tuneleve dhe një pjesë të konsiderueshme të objekteve të prodhimit të raketave. Që nga fillimi i konfliktit, Hamasi ka gjuajtur rreth një të tretën e stokut të tij të vlerësuar të raketave, dhe duke qenë se nuk duhet të lejojë që rezervat të bien më tej, mund të parashikohet se nëse Izraeli nuk do të nisë një sulm tokësor në territorin e Gazës, gjë që nuk ka gjasa, do të zvogëlojë intensitetin e sulmeve me raketa.
Meqenëse “Kupa e Hekurt” izraelite uli shumë efektivitetin e raketave të Hamasit dhe mundësinë e depërtimit të tyre në territorin izraelit, Hamasi u përpoq me këmbëngulje të merrte mjete ajrore pa pilot, si zbuluese ashtu edhe luftarake. Prandaj Irani ka vënë në dispozicion të Hamasit disa dronë, ndër të cilët është droni “Ababil” i cili mund të lëshohet nga një kamion dhe të cilin Hamasi, pa e fshehur burimin, e ka paraqitur edhe publikisht.
Në konkurrencën e raketave me Izraelin dhe sistemin e tij “Iron Dome”, Hamasi luan me një numër të madh raketash në thelb primitive, por të lira. Raketa e tyre e prodhuar në shtëpi “Qassam” në versionin e saj më të avancuar dhe më të shtrenjtë vlerësohet të kushtojë më pak se 800 dollarë amerikanë. Për krahasim, vetëm një raketë e sistemit raketor “Iron Dome”, prej të cilave qindra janë qëlluar në raketat e Hamasit në hyrje, kushton më shumë se 50 mijë dollarë amerikanë. Një luftanije e sistemit “Iron Dome” me 3 deri në 4 raketahedhës (20 raketa për hedhës) kushton rreth 50 milionë dollarë.
Mësimi më i rëndësishëm
Mijëra raketa të padrejtuara të Hamasit të lëshuara ndaj Izraelit në thelb nuk kanë asnjë efekt ushtarak. Shumica e tyre u qëlluan në zonat e populluara si objektiva të mëdha dhe përpjekjet për të goditur bazat ajrore dhe objektivat ushtarake izraelite përfunduan në dështim të plotë. Fakti është se, pavarësisht kësaj, ata e detyruan Izraelin të bënte një përgjigje të shtrenjtë ushtarake, ndër të tjera, të aktivizonte dhe përdorte një nga sistemet më komplekse të armëve raketore në botë, “Iron Dome”. Një numër i madh raketash të padrejtuara të lëshuara në një periudhë të shkurtër kohore drejt të njëjtit objektiv në momente të caktuara arritën ta mbytin atë sistem antiraketë në sektorë të caktuar të goditjes. E thënë thjesht, duke supozuar se çdo raketë e sistemit “Iron Dome” shkatërroi një raketë në hyrje, më shumë raketa po goditnin objektivat e mbrojtura sesa sistemi i mbrojtjes mund të gjuante raketat e tij. “Iron Dome” e tregoi efektivitetin e saj më herët, veçanërisht në sulmet masive me raketa në vitin 2021, sepse shkatërroi një përqindje të madhe të raketave të Hamasit, gjoja deri në 90 për qind. Kësaj radhe ai thjesht u pushtua nga numri i raketave të lëshuara dhe të mposhtura.
Mësimi më i rëndësishëm që mund të nxirret nga përplasja me raketa mes Hamasit dhe ushtrisë izraelite është pikërisht në konfirmimin e tezës se çdo mbrojtje kundërajrore apo kundërraketë, sado e sofistikuar, mund të mposhtet nga një numër i madh aeroplanë ose raketa sulmuese.
Është treguar se mbrojtja kundër raketave dhe kontrolli fizik i kufirit të Gazës nuk e siguron Izraelin, mbi të gjitha civilët që janë objektivat kryesore në dispozicion të Hamasit. Një mbrojtje e tillë ka rezultuar e pasuksesshme sepse nuk parandalon as sulmet me raketa dhe as sulmet tokësore në Izrael nga forcat islamike të udhëhequra nga Hamasi. Historia e mbrojtjes pasive ka përfunduar. Logjika ushtarake thotë – nëse dëshiron të mbrojë territorin e tij, Izraeli duhet të hyjë fizikisht në Rripin e Gazës. [Përktheu: ISHGJ]