Të shqetësuar prej kohësh se presidenti amerikan mund të arrijë një marrëveshje me Kremlinin që do të anashkalonte interesat e Ukrainës, udhëheqësit e Evropës kanë nxituar në të njëjtën kohë për të ndikuar në mendimin e Trump përpara bisedimeve.
Presidenti amerikan do të flasë me udhëheqësin rus të hënën në përpjekje për të nxitur bisedimet e paqes në Ukrainë. Ndërkohë, udhëheqësit evropianë do të nxitojnë të flasin me Donald Trump të hënën për të ndihmuar presidentin amerikan të “përgatitet” për telefonatën e tij të planifikuar me Vladimir Putinin, në atë që mund të jetë një javë vendimtare për bisedimet e ngecura të paqes në Ukrainë.
Administrata e Trump e ka cilësuar telefonatën e tij me presidentin rus, bisedën e tyre të parë të zbuluar publikisht në pothuajse tre muaj, si një moment kritik për të vendosur parametra konkretë për një zgjidhje të qëndrueshme të luftës.
Të shqetësuar prej kohësh se presidenti amerikan mund të arrijë një marrëveshje me Kremlinin që do të anashkalonte interesat e Ukrainës, udhëheqësit e Evropës kanë nxituar në të njëjtën kohë për të ndikuar në mendimin e Trump përpara bisedimeve.
Kancelari gjerman Friedrich Merz tha se do t’i bashkohej Presidentit francez Emmanuel Macron dhe Kryeministrit të Mbretërisë së Bashkuar Sir Keir Starmer të hënën në telefonatën e tyre të dytë me Trump që nga e premtja.
“Mund të shpresojmë vetëm se do të ketë përparim të mëtejshëm. Përshtypja ime e fortë është se si evropianët ashtu edhe amerikanët janë të vendosur të punojnë së bashku, por tani edhe me qëllim, për të siguruar që kjo luftë e tmerrshme të përfundojë së shpejti”, tha Merz, i cili së bashku me Londrën dhe Parisin ka argumentuar për të rritur presionin mbi Moskën.
Gjatë një vale diplomacie gjatë 10 ditëve të fundit, Putini nuk ka bërë shumë lëshime, duke refuzuar të angazhohet me kushtet e vendosura nga të tjerët dhe duke refuzuar një takim me Presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky në Turqi javën e kaluar, pavarësisht propozimit për bisedime midis dy palëve.
Ndërsa administrata amerikane është bërë më e paduruar me Rusinë, ekipi i Trump ishte i kujdesshëm në kritikat e tyre ndaj Putinit. Trump tha të premten se e kishte organizuar telefonatën direkte me Putinin sepse gjithmonë mendonte se një marrëveshje paqeje nuk ishte e mundur “pa mua”. Trump pritet të flasë me Zelenskyn pas telefonatës së tij me Kremlinin.
Zelensky të dielën u takua në Romë me zëvendëspresidentin e SHBA-së JD Vance, takimi i parë midis dy burrave që nga shpërthimi i tyre në Shtëpinë e Bardhë në shkurt. Zelensky e quajti atë një “takim të mirë” dhe tha se në të ishte dhe Sekretari i Shtetit i SHBA-së Marco Rubio.
“Ne diskutuam negociatat në Stamboll, ku rusët dërguan një delegacion të nivelit të ulët pa autoritet vendimmarrës. Unë riafirmova gatishmërinë e Ukrainës për diplomaci të vërtetë dhe theksova rëndësinë e një armëpushimi të plotë dhe të pakushtëzuar sa më shpejt të jetë e mundur”, tha Zelensky.
Rubio ka thënë se homologu i tij rus Sergei Lavrov i tha të shtunën se Moska do të përgatiste një dokument që përshkruan kërkesat e tyre për një armëpushim që më pas do të çonte në negociata më të gjera.
“Nuk duam të përfshihemi në këtë proces bisedimesh të pafundme, duhet të ketë pak progres, pak lëvizje përpara. Nëse miratohet një dokument brenda pak ditëve të ardhshme” ku të dyja palët tregojnë gatishmëri për të bërë lëshime, atëherë mendoj se mund të ndihemi mirë që vazhdojmë të qëndrojmë të angazhuar. Nga ana tjetër, nëse ajo që shohim nuk është shumë produktive, ndoshta do të kemi një vlerësim të ndryshëm“, tha ai.
Kievi dhe aleatët e saj evropianë kanë frikë se nëse administrata Trump tërhiqet nga bisedimet e paqes, kjo do të ndalojë ose zvogëlojë gjithashtu mbështetjen ushtarake amerikane për Ukrainën, duke i dhënë Moskës një avantazh të mëtejshëm në fushëbetejë.
Zelensky ka qenë duke u koordinuar ngushtë me udhëheqësit evropianë dhe iu bashkua thirrjes së tyre me Trump të premten. Gjatë një vizite në Romë të dielën, Ursula von der Leyen, presidentja e Komisionit Evropian, tha se java e ardhshme do të jetë vendimtare në përpjekjen për të çuar përpara procesin e paqes.
Duke sinjalizuar qëllimin e saj për të dobësuar Ukrainën përpara çdo bisedimesh paqeje, Rusia kreu sulmin e saj më të madh me dronë ndaj Ukrainës gjatë fundjavës, duke lëshuar 273 dronë dhe karrem të mbushur me eksplozivë, sipas Forcave Ajrore Ukrainase.
Agjencia e inteligjencës ushtarake të Ukrainës, GUR, paralajmëroi gjithashtu të dielën se Rusia synon të kryejë një lançim stërvitjeje të një rakete balistike ndërkontinentale RS-24 “Yars” gjatë natës së 19 majit.
Agjencia tha se lëshimi ka për qëllim “frikësimin e Ukrainës” dhe se raketa do të jetë e pajisur me një kokë luftarake stërvitore. Ajo tha se raketa ka një rreze veprimi prej 10,000 km dhe do të lëshohet nga një vend në rajonin Sverdlovsk të Rusisë, pranë Maleve Ural. [Përshtati “ISHGJ” nga “Financial Times”]
