J.D. Vance dhe Zelenskyj përplasen para gazetarëve. Ai akuzon presidentin ukrainas për mungesë respekti. Trump ndërhyn dhe qorton të ftuarin e tij para kamerave.
Nga Alexander Schmalz [Berliner Zeitung]
Pas një mosmarrëveshjeje të paprecedentë para kamerave, presidenti amerikan Donald Trump dhe ai ukrainas, Volodymyr Zelenskyy, kanë ndërprerë takimin e tyre në Uashington. Takimi i pritur me padurim, në të cilin Zelensky duhej të nënshkruante një marrëveshje për mineralet e rralla, përfundoi me një shkëmbim të nxehtë fjalësh.
Sipas gazetarëve në dhomë, Zelensky, Zëvendës Presidenti i SHBA JD Vance dhe Trump u përfshinë në një seri shkëmbimesh të tensionuara. Vance akuzoi Zelenskyn për “mosrespektim”. Vance tha gjithashtu: “Nuk keni asnjë burrë në vendin tuaj”. Zelensky u përgjigj: “Ejani dhe shikoni”. Trump më pas ndërhyri në debatin midis Zelensky dhe Vance dhe i tha mysafirit të tij: “Duhet të na jeni mirënjohës”. Pas shkëmbimit të fjalëve mes Zelensky dhe Vance, humori ndryshoi krejtësisht.
[Presidenti amerikan Donald Trump dhe ai ukrainas Volodymyr Zelenskyy diskutojnë në Shtëpinë e Bardhë.]
Trumpi më pas tha se presidenti ukrainas po rrezikonte jetën e miliona njerëzve, duke shtuar: “Ju po rrezikoni Luftën e Tretë Botërore”. Takimi ka vazhduar i tensionuar. Trump i tha Zelenskyt se ai nuk ishte “shumë mirënjohës” dhe se “ky do të jetë shouteleviziv i mrekullueshëm”. Trumpi tha, ndërsa Zelensky u përpoq të shpjegonte se ishte shumë mirënjohës: “President budalla, ne ju dhamë 350 miliardë dollarë dhe armë […]”.
Trumpi më pas rriti presionin ndaj presidentit ukrainas: “Ose bëni një marrëveshje ose ne jemi jashtë”. Sipas Trumpit, Ukraina nuk ka trupa të mjaftueshme, prandaj ka nevojë për ndihmë. Ukraina është në telashe të mëdha dhe nuk mund ta përballojë këtë luftë, tha Trumpi. Ai e bëri të qartë se gjithnjë e më shumë njerëz po vdisnin dhe se nuk kishte mjaftueshëm ushtarë.
Trumpi: Ukraina duhet të bëjë kompromise – nuk pajtohet Selenskyj
Trump tha: “Nëse nuk do të isha në linjë me të dyja [Rusinë dhe Ukrainën], nuk do të kishte kurrë një marrëveshje.” Ai theksoi se nuk ishte në anën e Putinit apo askujt tjetër. “Unë qëndroj me Shtetet e Bashkuara të Amerikës”, tha Trumpi. Zelensky ushqen “urrejtje energjike” ndaj Putinit, por as “pala tjetër” nuk është “krejt e dashuruar” me të. “Ata duan që unë të jem i ashpër, unë mund të jem më i ashpër se çdo qenie njerëzore që keni parë ndonjëherë… por ju kurrë nuk do të arrini një marrëveshje në këtë mënyrë,” thotë ai.
Menjëherë pas fillimit të bisedës, Trumpi tha se do të ishte mirë nëse ai dhe Zelensky mund t’i japin fund luftës në Ukrainë. Presidenti amerikan e bëri të qartë se një armëpushim me Rusinë ishte “shumë afër”. Megjithatë, Ukraina do të duhet të bëjë “kompromise”. Selenskyj më pas tha se nuk donte të bënte kompromis me presidentin rus Vladimir Putin. Ai i tregoi Trump-it fotografi të mizorive të luftës dhe shtoi: “Unë besoj se Presidenti Trump është në anën tonë”.
BBC, e cila raportoi drejtpërdrejt nga Shtëpia e Bardhë, ndër të tjera shkroi se Trumpi është pyetur nga një gazetar, nëse SHBA do të dërgonte armë në Ukrainë nëse nuk do të kishte paqe. Trumpi u përgjigj: “Ne nuk presim të dërgojmë shumë armë, ne mezi presim t’i japim fund luftës”. Ai shtoi: “Përgjigja është po. Por shpresojmë se nuk do të kemi nevojë të dërgojmë shumë, sepse mezi pres ta kryej atë shpejt”. Por asgjë nuk doli prej saj. Pak më vonë, pati një debat të ashpër dhe largimi i nxituar i Zelenskyt.
Presidenti ukrainas shkroi më pas në platformën online X: “Faleminderit, Amerikë, faleminderit për mbështetjen tuaj, faleminderit për këtë vizitë. Faleminderit, @POTUS, Kongresin dhe popullin amerikan. Ukraina ka nevojë për një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme, dhe kjo është pikërisht ajo për të cilën ne po punojmë.”
Trump dhe Selenskyj anulojnë takimin
Pas shkëmbimit të hapur të goditjeve para kamerave, takimi u anulua herët. Një konferencë shtypi e planifikuar fillimisht u anulua gjithashtu, raportuan disa media amerikane. Kamera nga një transmetim i drejtpërdrejtë nga hyrja në Krahun Perëndimor të Shtëpisë së Bardhë tregoi presidentin ukrainas duke u futur në derë dhe duke u futur në një SUV të zi që e përzuri atë.
Trumpi kishte njoftuar më parë se ai dhe Zelensky do të nënshkruanin marrëveshjen për mineralet e rralla të propozuar nga SHBA me Ukrainën gjatë konferencës së tyre të përbashkët për shtyp në Dhomën Lindore të Shtëpisë së Bardhë.
Por, sapo mbërriti Zelensky, Trumpi bëri komentin e tij të parë para Shtëpisë së Bardhë, me të cilin presidenti ukrainas thjesht qeshi. Kur presidenti amerikan pa Zelenskyn, ai shikoi xhupin e zi të ukrainasit dhe tha: “Ju jeni veshur veçanërisht mirë sot”. Si gjithmonë, Zelensky kishte veshje të rastësishme dhe funksionale, të cilat tashmë janë të njohura nga të gjitha paraqitjet e tij publike.
Pse ishte kaq e rëndësishme marrëveshja për mineralet e rralla?
Marrëveshja kishte për qëllim t’i jepte Shteteve të Bashkuara akses të lehtë në pasurinë minerale të pashfrytëzuara të Kievit në këmbim të investimeve dhe garancive konkrete të sigurisë, shpresonte Ukraina. Megjithatë, marrëveshja me sa duket nuk përmbante ndonjë angazhim të qartë nga Shtetet e Bashkuara në lidhje me sigurinë e Ukrainës. Trumpi e pa marrëveshjen si një parakusht për ndihmën ushtarake të ofruar tashmë nga Uashingtoni. Përveç mineraleve të rralla, të cilat janë të rëndësishme për produktet e teknologjisë së lartë, çështja ishte aksesi i SHBA-së në naftën dhe gazin ukrainas. Analistët supozuan se marrëveshja e lëndëve të para mund të çonte në negociata më gjithëpërfshirëse të paqes.
Toni midis Uashingtonit dhe Kievit ishte bërë edhe më i tensionuar pasi Zelensky fillimisht refuzoi të nënshkruante një marrëveshje të paraqitur nga Shtetet e Bashkuara në mes të shkurtit. Në atë kohë, ai përmendi mungesën e garancive të sigurisë si arsye. Si rezultat, Trumpi e quajti presidentin ukrainas një “diktator pa zgjedhje” dhe fajësoi Ukrainën për pushtimin rus në shkurt 2022.
Ditët e fundit, toni i Trumpit është bërë sërish më i moderuar. Ai ka “shumë respekt” për Zelenskyn, tha ai të enjten. “Do të kalojmë mirë”. Marrëveshja e negociuar tani devijon nga kërkesa fillestare e Trumpit për të detyruar Ukrainën, ndër të tjera, të furnizojë lëndë të parë me vlerë gjithsej 500 miliardë dollarë. (Berliner Zeitung & AFP)
