Ushtarët rusë zënë pozicione në Ukrainë.
Trupat ruse kanë pushtuar fshatin Shevchenko në Donbas – dhe bashkë me të një nga depozitat më të mëdha të litiumit në Evropën Lindore. Kjo është një humbje strategjike jo vetëm për Ukrainën.
Nga Alexander Schmalz [Berliner Zeitung]
Ushtria ruse ka pushtuar fshatin Shevchenko në Donbas – duke marrë kështu kontrollin e një prej depozitave më të rëndësishme të litiumit në Evropë. Fshati në dukje i parëndësishëm ndodhet vetëm rreth dhjetë kilometra nga Velyka Novosilka, një qytet që ra në janar.
Sipas raportimeve të vazhdueshme të medias, një zonë prej afërsisht 40 hektarësh ndodhet menjëherë ngjitur, në të cilën, sipas studimeve gjeologjike, janë depozituar rreth 13.8 milionë ton xehe që përmban litium me një përmbajtje mesatare të oksidit të litiumit prej 1.5 përqind. Konsiderohet depozita më e madhe e këtij lloji në Evropë.
Litiumi është një nga të ashtuquajturat “lëndë të para kritike”: Është një përbërës kyç i baterive moderne për automjetet elektrike dhe përdoret gjithashtu në elektronikë, industrinë e qelqit, aviacionin dhe ruajtjen e energjisë. Prandaj, ky metal i lehtë tani quhet edhe “ari i bardhë”. Megjithatë, Evropa është pothuajse 100 përqind e varur nga importet, kryesisht nga Kina.
Çmimi i litiumit arriti një nivel rekord prej mbi 80,000 dollarësh për ton në vitin 2022. Çmimi aktual në Kinë është rreth 8,500 dollarë për ton (që nga 27 qershori 2025).
Ukraina dhe SHBA-të bien dakord për një marrëveshje për lëndët e para
Kapja e Shevchenkos vjen në një kohë kur Ukraina po zhvillon gjithnjë e më shumë partneritete ndërkombëtare në sektorin e lëndëve të para. Në fillim të majit, Ukraina dhe SHBA-të nënshkruan një marrëveshje dypalëshe për të krijuar një fond të përbashkët investimesh për rindërtimin e vendit – duke përfshirë bashkëpunimin në fushën e burimeve minerale. Parlamenti ukrainas e ratifikoi marrëveshjen më 8 maj dhe Presidenti Volodymyr Zelenskyy e nënshkroi atë më 12 maj. “Ndërsa trupat ruse përparojnë më tej dhe kapin më shumë territor, ato do të kontrollojnë gjithnjë e më shumë depozita minerale”, tha për New York Times Mykhailo Zhernov, drejtor i kompanisë amerikane Critical Metals Corp., e cila më parë mbante një licencë për të shfrytëzuar depozitën e Shevchenkos. “Ky është një problem për këtë marrëveshje.”
Më shumë se tre vjet pas fillimit të luftës së Rusisë kundër Ukrainës në shkurt të vitit 2022, Moska dhe Kievi kohët e fundit kanë intensifikuar sulmet e tyre të ndërsjella me dronë. Përpjekjet për të arritur një armëpushim në Ukrainë deri më tani kanë dështuar. [Përktheu: ISHGJ]
