Raportimet për përdorimin e një rakete me municione thërrmuese nga Irani në një breshëri të lëshuar ndaj Izraelit të enjten në mëngjes shkaktoi reagime midis atyre në Izrael që janë të njohur me ligjet ndërkombëtare të konfliktit të armatosur.
Raketa e përmendur ka një kokë luftarake që ndahet shtatë kilometra mbi tokë dhe shpërndan bomba më të vogla në një rreze prej tetë kilometrash.
Kjo është një armë e diskutueshme. Në vitin 2008, rreth 100 vende nënshkruan një traktat ndërkombëtar, Konventën për Municionet Thërrmuese, në Dublin, duke ndaluar përdorimin e bombave të tilla.
Izraeli refuzoi ta nënshkruante traktatin, ashtu si edhe vende si Rusia, Kina dhe Shtetet e Bashkuara.
Hera e fundit e njohur që Izraeli përdori municione thërrmuese ishte gjatë Luftës së Libanit në vitin 2006 sepse, sipas ushtrisë, kishte objektiva që kjo ishte mënyra më efektive për t’i shkatërruar.
Pas asaj lufte, organizatat ndërkombëtare pretenduan se Izraeli kishte shkelur ligjin ndërkombëtar.
Avichai Mendelblit i cili atëherë ishte Avokat i Përgjithshëm Ushtarak i IDF-së dhe u emërua nga establishmenti i mbrojtjes për të shqyrtuar çështjen – përcaktoi se përdorimi i këtyre armëve nga IDF-ja ishte në përputhje me ligjin ndërkombëtar.
Arsyeja e polemikave ndërkombëtare rreth këtij lloji arme është se është një armë “shpërndarëse”, që do të thotë se rreziku i dëmtimit të civilëve është veçanërisht i lartë.
Nga ana tjetër, dëmi i madh i shkaktuar nga një municion thërrmues është gjithashtu arsyeja e përdorimit të tij. Në fakt, qëllimi i kësaj arme është të godasë një zonë të gjerë – e kundërta e një arme precize.
Kjo është arsyeja pse rënia e një rakete thërrmuese nga Irani të enjten në zemër të një qendre me popullsi civile shkaktoi një reagim të fortë në Izrael.
“Nuk është domosdoshmërisht më e vështirë të kapësh një raketë thërrmuese. Sfida qëndron në atë nëse është një raketë manovruese apo një që ndjek një trajektore balistike”, thotë Dr. Yehoshua Kalisky, një studiues i lartë në Institutin për Studime të Sigurisë Kombëtare (INSS) të Tel Avivit dhe një ekspert në këtë temë.
Me fjalë të tjera, një raketë balistike ndjek një trajektore të caktuar dhe për këtë arsye është më e lehtë për t’u kapur.
Një raketë manovruese, në të kundërt, e ndryshon rrugën e saj në mes të fluturimit, duke e bërë interceptimin më të vështirë.
“Një raketë grumbulluese shpërndan shumë bomba të vogla që mund të mbeten në tokë. Këto bomba mund të peshojnë një ose dy kilogramë, dhe nëse dikush i prek ato, ato shpërthejnë”.
Implikimi është se rreziku që paraqet një raketë grumbulluese mund të jetë edhe më i madh se një raketë e rregullt, konkretisht kur ajo interceptohet në rrugën e saj për në Izrael.
Nëse ajo përfundon trajektoren e saj, të gjitha bombat e saj do të shpërthejnë kur të godasë tokën. Por nëse raketa kapet në ajër, bombat mund të bien në tokë dhe ose të shpërthejnë në momentin e impaktit ose të mbeten si një kërcënim që do të shpërthejë më vonë.
Sipas Kalisky-t, Izraeli duhej të ishte përgatitur për mbërritjen e një rakete me municione thërrmuese: “Nuk është për t’u habitur që iranianët i kanë ato. Hamasi përdori armë të ngjashme në luftë, siç janë raketat e mbushura me topa metalikë, fishekë çeliku, vida dhe bulona. Ne e dimë se me kë kemi të bëjmë. Unë vlerësoj se raketa thërrmuese iraniane që na qëlloi ishte prodhuar vetë. Nuk duhet gjenialitet për të ndërtuar një raketë të tillë”.
“Në fakt”, shtoi Kalinsky, “Iranianët njoftuan disa vite më parë – në një intervistë të dhënë nga komandanti i forcës së tyre hapësinore – se e kishin zhvilluar këtë raketë”.
Duke pasur parasysh aftësitë e prodhimit vendas të Iranit, është e vështirë të vlerësohet se sa raketa të tjera si kjo mund të kenë. [The Haaretz]
