Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, tha sot se ai pajtohet me presidentin e SHBA-së, Donald Trump, që SHBA-të dhe aleatët evropianë duhet të ndajnë në mënyrë të barabartë barrën e ndihmës ushtarake për Ukrainën, raporton Reuters.
Trump-i po i kërkon Evropës të investojë më shumë në mbrojtje, deri në pesë për qind të PBB-së, megjithëse asnjë anëtar i NATO-s, përfshirë SHBA-në, nuk i afrohet kësaj, dhe të marrë më shumë përgjegjësi për të ndihmuar Kievin kundër pushtimit rus gati tre-vjeçar.
Ndarje e barabartë e shpenzimeve
Aleatët ranë dakord vitin e kaluar t’i jepnin Ukrainës 40 miliardë euro ndihmë ushtarake, por përfunduan me 50 miliardë, më shumë se gjysma e të cilave erdhi nga vendet evropiane dhe Kanadaja, tregojnë të dhënat e aleancës. Pjesa tjetër erdhi nga SHBA.
“Kjo dërgon një mesazh të qartë të angazhimit tonë të padiskutueshëm ndaj Ukrainës,” u tha Rutte gazetarëve në Bruksel përpara një takimi për vazhdimin e ndihmës për Kievin, duke shtuar: “Është gjithashtu një hap i madh përpara drejt asaj që kërkon Presidenti Trump. “Unë pajtohem me të se ne duhet të standardizojmë ndihmën e sigurisë për Ukrainën,” shtoi ai.
NATO njoftoi së fundmi se Evropa dhe Kanadaja investuan 485 milionë euro në mbrojtje në vitin 2024, 20 për qind më shumë se një vit më parë.
Një numër vendesh evropiane kanë rritur buxhetet e tyre të mbrojtjes në vitet e fundit, të nxitura nga pushtimi i Ukrainës nga Rusia dhe nga frika se Shtetet e Bashkuara mund të zvogëlojnë përfshirjen e tyre në mbrojtjen e Ukrainës nën Trump-in, një kritik kryesor i gjendjes aktuale të NATO-s.
Nëse Rusia do të sulmonte NATO-n në këtë moment, reagimi do të ishte shkatërrues dhe do të humbiste, por aleatët duhet të rrisin shpenzimet e mbrojtjes për të qenë më të fortë në të ardhmen, tha Rutte. Rutte shtoi në një konferencë shtypi përpara një takimi të ministrave të mbrojtjes të NATO-s se anëtarët e NATO-s duhet të rrisin shpenzimet e tyre të mbrojtjes dhe industrisë së mbrojtjes, duke pasur parasysh shpejtësinë me të cilën Rusia po rrit prodhimin e armëve dhe pajisjeve dhe çfarë po bën Kina për të forcuar aftësitë e saj ushtarake.
“Nga Kalifornia në Ankara”…
“Ne jemi të sigurt tani, mbrojtja dhe parandalimi ynë janë të forta tani, por nuk do të jemi në 4, 5 vjet nëse nuk marrim disa vendime të vështira këtë vit,” tha Rutte. “Ne duhet të ndajmë dukshëm më shumë se dy përqind të PBB-së dhe të prodhojmë më shumë. “Problemi nuk është vetëm në pjesën evropiane të NATO-s, por edhe në anën amerikane, sepse nga Kalifornia në Ankara nuk po prodhojmë armë dhe pajisje të mjaftueshme”, shtoi Sekretari i Përgjithshëm.
Ai përsëriti se pret që aleatët të vendosin një objektiv të ri për të ndarë mbi tre për qind të PBB-së në samitin e Hagës këtë verë, por se nuk dëshiron të angazhohet për ndonjë shifër specifike sepse është ende herët për detaje.
Një takim dy-ditor i ministrave të mbrojtjes të NATO-s u mbajt të mërkurën pasdite, me Sekretarin e ri të Mbrojtjes të SHBA, Pete Hegseth që merr pjesë për herë të parë. Në kuadër të këtij takimi është mblidhur Grupi i Kontaktit për Ndihmë Ukrainës dhe për herë të parë takimi nuk u drejtua nga Shtetet e Bashkuara, por nga Britania e Madhe.
Grupi i Kontaktit për Mbrojtjen e Ukrainës, i ashtuquajturi Grupi Reimstein-it, i quajtur sipas bazës ushtarake amerikane në Gjermani, ku u takua për herë të parë, u lançua nga amerikanët në prill 2022 pas pushtimit rus për të koordinuar ndihmën ushtarake për Ukrainën jashtë NATO-s.
Deri kohët e fundit, presidenti i SHBA-së Joe Biden-i hoqi kufizimet në përdorimin e armëve me rreze të gjatë të dorëzuara në Ukrainë në fund të mandatit të tij, në mënyrë që ajo të mund të godiste objektivat në Rusi nga të cilat po sulmohej territori ukrainas. Administrata e re amerikane ende nuk e ka komentuar këtë. [GN/ISHGJ]