[Foto: Me sulmin ajror në qendrën komanduese të Hezbollahut në Bejrut, Izraeli dobëson kundërshtarin e tij me një goditje. Hassan Ammar / AP]
Izraeli tregon se si një vend mund të zvogëlojë një kërcënim akut përmes veprimeve të guximshme ushtarake. Shmangia e rreziqeve nuk çon gjithmonë në siguri më të madhe.
Nga Peter Rásonyi [NZZ]
Të mërkurën e kaluar, diplomatë të lartë nga SHBA dhe aleatët e saj më të rëndësishëm evropianë, si dhe disa shtete arabe ishin në bisedime të ashpra në margjinat e Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së. Qëllimi i tyre ishte të frenonin konfliktin në përshkallëzim midis Izraelit dhe Hezbollahut. Diplomatët hartuan një dokument të përbashkët që bën thirrje për një armëpushim 21-ditor. “Është e rëndësishme që lufta të mos zgjerohet”, tha presidenti amerikan Joe Biden.
Dhe çfarë ndodhi në të vërtetë? Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu kundërshtoi ashpër armëpushimin e propozuar. Vetëm dy ditë më vonë, ai shpalli triumfalisht para të njëjtës asamble të OKB-së: “Ne do të fitojmë!” Pak para fjalimit të tij, më vonë u bë e ditur, ai kishte dhënë urdhër për një sulm të rëndë me bomba në qendrën komanduese të Hezbollahut në periferi të Bejrutit, në Dahiye. Aty u vra udhëheqësi i milicisë terroriste, Nasrallah.
Pafuqi e vetëshkaktuar
Rrjedha e zhillimeve luftarake në terren tregon shkallën në të cilën SHBA dhe aleatët e saj perëndimorë kanë humbur ndikimin në ngjarjet në Lindjen e Mesme. Nga njëra anë, kjo ka të bëjë me interesin vetjak të shumëcituar të Netanyahut, i cili ka një interes të mbajë të bashkuar koalicionin e tij qeveritar përmes aktiviteteve të vazhdueshme ushtarake, në mënyrë që të mbrojë të ardhmen e tij politike dhe imunitetin ligjor nga procedimet penale në vazhdim. Por kjo nuk është e gjithë historia.
Me kërkesat e tij si mantra për de-përshkallëzimin në një rajon, aktorët më të rëndësishëm të të cilit nuk tregojnë interes për zbutjen e tensioneve, Perëndimi po ekspozon vetëm distanëcn reale dhe pafuqinë e tij. Natyrisht, gjakderdhja e pakuptimtë e përditshme është tronditëse. Por kjo nuk justifikon mbylljen e syve ndaj realiteteve. De-përshkallëzimi nuk është gjithmonë mënyra për të arritur qëllimin. Ndonjëherë nevojitet një sulm i guximshëm ushtarak për të dobësuar me vendosmëri një kundërshtar që po vepron me furi terroriste përpara se të negociohet paqja.
Ky realizim ka mbizotëruar dukshëm në qeverinë izraelite. Që nga 8 tetori 2023, Hezbollahu ka gjuajtur raketa ndaj Izraelit çdo ditë me urdhër të Nasrallah-ut. Rreth 60,000 izraelitë u dëbuan nga rajoni kufitar. Nuk kishte asgjë që të tregonte se ky terror do të pushonte ndonjëherë. Situata ishte e paqëndrueshme. Tani Izraeli ka vendosur t’i japë fund kësaj gjendjeje me një sulm vendimtar.
Ka rreziqe që lidhen me këtë, si një kundërsulm nga Hezbollahu apo edhe një përshkallëzim në një luftë të hapur me Iranin. Asnjëra nuk ka ndodhur ende dhe nuk ka shumë gjasa, por nuk mund të përjashtohet. Ajo që është qartësisht e qartë deri më tani, megjithatë, është se Izraeli e ka dobësuar ndjeshëm milicinë terroriste përmes sulmit pager ndaj qindra kuadrove të Hezbollahut, vrasjes së Nasrallahut dhe sulmeve të vazhdueshme ndaj drejtuesve të tjerë, platformave të lëshimit dhe depove të raketave. Kërcënimi për vendin dhe qytetarët e tij do të reduktohet menjëherë, të paktën për ca kohë derisa milicia të rigrupohet e ringritet gradualisht.
Ky është një sukses i madh në të cilin aleatët perëndimorë të Izraelit nuk kanë asnjë pjesë të dukshme. Madje, përkundrazi, e kundërshtuan me paralajmërimet e tyre të vazhdueshme për de-përshkallëzimin. Në vend që të formësojë botën dhe të zvogëlojë rreziqet e mundshme të agresorëve vrasës, Perëndimi predikon pa pasoja dhe mosveprim. Kjo sinjalizon dobësi për kundërshtarët e tij dhe nuk e bën botën më të sigurt.
Forcimi i frikshëm i agresorëve
Ngjashëm është gjendja edhe në Ukrainë. Edhe këtu, Perëndimi bën thirrje për moderim dhe nuk lejon që forcat e armatosura të Ukrainës të përdorin armë perëndimore me rreze të gjatë për të shkatërruar depot e municioneve dhe bazat ushtarake në Rusi. Kjo synon të përmbajë rrezikun e një zgjerimi të mundshëm të luftës së agresionit rus në Evropë. Në të njëjtën kohë, ai mbështet një realitet të papranueshëm: përparimin zvarritës të forcave ruse në Ukrainë, i cili po kushton dhjetëra mijëra jetë dhe po rrezikon të ardhmen e Ukrainës dhe sigurinë e Evropës në afat të gjatë.
Për sigurinë e tyre, Perëndimi dhe mbi të gjitha fuqia e tij udhëheqëse, SHBA-të, duhet të vlerësojnë realisht burimet e zjarrit në këtë botë dhe të veprojnë me vendosmëri aty ku mund të parandalohen gjërat më të këqija. Një ndjekje stereotipike e de-përshkallëzimit afatshkurtër nuk e arrin gjithmonë qëllimin. [Përktheu: ISHGJ]
