[12-07-2024]
Kina, Rusia, Irani dhe Koreja e Veriut janë identifikuar si kërcenimi kryesore i Perëndimit ne samitin e NATO-s në Washington. Në deklaratën përfundimtare 32 liderët e vendeve anëtare të NATO-s kanë kërkuar distancim nga mbështetja e Rusisë për luftën në Ukrainë.
“Ne mbështesim plotësisht të drejtën e Ukrainës për të zgjedhur rregullimet e veta të sigurisë dhe për të vendosur vetë të ardhmen e saj, pa ndërhyrje të jashtme. E ardhmja e Ukrainës është në NATO. Ukraina është bërë gjithnjë e më e ndërveprueshme dhe e integruar politikisht me Aleancën. Ne mirëpresim përparimin konkret që ka bërë Ukraina që nga Samiti i Vilniusit për reformat e kërkuara demokratike, ekonomike dhe të sigurisë. Ndërsa Ukraina vazhdon këtë punë jetike, ne do të vazhdojmë ta mbështesim atë në rrugën e saj të pakthyeshme drejt integrimit të plotë euroatlantik, duke përfshirë anëtarësimin në NATO. Ne ripohojmë se do të jemi në gjendje t’i bëjmë një ftesë Ukrainës për t’u bashkuar me Aleancën kur Aleatët të bien dakord dhe të plotësohen kushtet. Vendimet e Samitit nga NATO dhe Këshilli NATO-Ukrainë, të kombinuara me punën e vazhdueshme të Aleatëve, përbëjnë një urë për anëtarësimin e Ukrainës në NATO. Aleatët do të vazhdojnë të mbështesin përparimin e Ukrainës në ndërveprim, si dhe reformat shtesë të sektorit demokratik dhe të sigurisë, të cilat Ministrat e Jashtëm të NATO-s do të vazhdojnë t’i vlerësojnë përmes Programit Kombëtar Vjetor të përshtatur.
Rusia mban përgjegjësinë e vetme për luftën e saj të agresionit kundër Ukrainës, një shkelje e hapur e ligjit ndërkombëtar, duke përfshirë Kartën e OKB-së. Nuk mund të ketë mosndëshkim për abuzimet dhe shkeljet e të drejtave të njeriut nga forcat dhe zyrtarët rusë, krimet e luftës dhe shkeljet e tjera të së drejtës ndërkombëtare. Rusia është përgjegjëse për vdekjen e mijëra civilëve dhe ka shkaktuar dëme të mëdha në infrastrukturën civile. Ne dënojmë në termat më të ashpër të mundshëm sulmet e tmerrshme të Rusisë ndaj popullit ukrainas, duke përfshirë spitalet, më 8 korrik. Rusia duhet të ndalojë menjëherë këtë luftë dhe të tërheqë plotësisht dhe pa kushte të gjitha forcat e saj nga Ukraina në përputhje me rezolutat e Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së. Ne kurrë nuk do të njohim aneksimet e paligjshme të Rusisë të territorit ukrainas, përfshirë Krimenë. Ne gjithashtu i bëjmë thirrje Rusisë që të tërheqë të gjitha forcat e saj nga Republika e Moldavisë dhe Gjeorgjisë, të vendosura atje pa pëlqimin e tyre”, thuhet në deklaratën e liderëve të NATO-s.
Pikat kyçe të deklaratës:
Rusia kërkon të rikonfigurojë rrënjësisht arkitekturën e sigurisë euroatlantike. Kërcënimi i gjithë domenit që Rusia paraqet për NATO-n do të vazhdojë në një afat të gjatë. Rusia po rindërton dhe zgjeron aftësitë e saj ushtarake dhe vazhdon shkeljet e hapësirës ajrore dhe aktivitetet provokuese. Ne qëndrojmë në solidaritet me të gjithë aleatët e prekur nga këto veprime. NATO nuk kërkon konfrontim dhe nuk përbën kërcënim për Rusinë. Ne mbetemi të gatshëm të mbajmë kanale komunikimi me Moskën për të zbutur rrezikun dhe për të parandaluar përshkallëzimin.
- Ne dënojmë retorikën e papërgjegjshme bërthamore të Rusisë dhe sinjalizimin shtrëngues bërthamor, duke përfshirë vendosjen e shpallur të armëve bërthamore në Bjellorusi, të cilat demonstrojnë një qëndrim të frikësimit strategjik. Rusia ka rritur mbështetjen e saj në sistemet e armëve bërthamore dhe ka vazhduar të diversifikojë forcat e saj bërthamore, duke përfshirë zhvillimin e sistemeve të reja bërthamore dhe vendosjen e aftësive të goditjes me dy aftësi me rreze të shkurtër dhe të ndërmjetme, të cilat të gjitha përbëjnë një kërcënim në rritje për Aleancën. Rusia ka shkelur, zbatuar në mënyrë selektive dhe është larguar nga detyrimet dhe angazhimet e vjetra të kontrollit të armëve, duke dëmtuar kështu kontrollin global të armëve, çarmatimin dhe arkitekturën e mospërhapjes. Ne kundërshtojmë çdo vendosje të armëve bërthamore në orbitë rreth Tokës, e cila do të shkelte Nenin IV të Traktatit të Hapësirës së Jashtme dhe do të kërcënonte rëndë sigurinë globale. Jemi thellësisht të shqetësuar nga përdorimi i raportuar i armëve kimike nga Rusia kundër forcave ukrainase.
- Rusia gjithashtu ka intensifikuar veprimet e saj hibride agresive kundër aleatëve, duke përfshirë përmes përfaqësuesve, në një fushatë në të gjithë zonën Euro-Atlantike. Këto përfshijnë sabotazhin, aktet e dhunës, provokimet në kufijtë e Aleatëve, instrumentalizimin e migracionit të parregullt, aktivitetet keqdashëse kibernetike, ndërhyrjet elektronike, fushatat e dezinformimit dhe ndikimin keqdashës politik, si dhe detyrimin ekonomik. Këto veprime përbëjnë një kërcënim për sigurinë aleate. Ne kemi vendosur për masa të mëtejshme për t’iu kundërvënë kërcënimeve ose veprimeve hibride ruse individualisht dhe kolektivisht dhe do të vazhdojmë të koordinojmë ngushtë. Sjellja e Rusisë nuk do të pengojë vendosmërinë dhe mbështetjen e aleatëve për Ukrainën. Ne gjithashtu do të vazhdojmë të mbështesim partnerët tanë më të ekspozuar ndaj destabilizimit rus, pasi ata forcojnë qëndrueshmërinë e tyre përballë sfidave hibride që janë gjithashtu të pranishme në fqinjësinë tonë.
- Ne jemi të vendosur të kufizojmë dhe kundërshtojmë veprimet agresive të Rusisë dhe të kundërshtojmë aftësinë e saj për të kryer aktivitete destabilizuese ndaj NATO-s dhe aleatëve. Për Samitin tonë të ardhshëm, ne do të zhvillojmë rekomandime për qasjen strategjike të NATO-s ndaj Rusisë, duke marrë parasysh ndryshimin e mjedisit të sigurisë.
- Ne u bëjmë thirrje të gjitha vendeve që të mos ofrojnë asnjë lloj ndihme ndaj agresionit të Rusisë. Ne dënojmë të gjithë ata që po lehtësojnë dhe në këtë mënyrë po zgjasin luftën e Rusisë në Ukrainë.
- Bjellorusia vazhdon të mundësojë këtë luftë duke vënë në dispozicion territorin dhe infrastrukturën e saj. Integrimi i thelluar politik dhe ushtarak i Bjellorusisë nga Rusia, duke përfshirë vendosjen e aftësive dhe personelit të avancuar ushtarak rus, ka implikime negative për stabilitetin rajonal dhe mbrojtjen e Aleancës.
- Republika Popullore Demokratike e Koresë (DPRK) dhe Irani po nxisin luftën e agresionit të Rusisë kundër Ukrainës duke ofruar mbështetje të drejtpërdrejtë ushtarake për Rusinë, të tilla si municione dhe mjete ajrore pa ekuipazh (UAV), të cilat ndikojnë seriozisht në sigurinë euroatlantike dhe minojnë regjimit global të mospërhapjes.
- Kina është bërë një nxitës vendimtar i luftës së Rusisë kundër Ukrainës përmes të ashtuquajturit partneritet “pa kufij” dhe mbështetjes së saj në shkallë të gjerë për bazën industriale të mbrojtjes ruse. Kjo rrit kërcënimin që Rusia paraqet për fqinjët e saj dhe për sigurinë euroatlantike. Ne i bëjmë thirrje kines, si një anëtare e përhershme e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara me një përgjegjësi të veçantë për të mbështetur qëllimet dhe parimet e Kartës së OKB-së, të ndërpresë çdo mbështetje materiale dhe politike për përpjekjet luftarake të Rusisë.
- Kina vazhdon të paraqesë sfida sistematike për sigurinë euroatlantike. Ne kemi parë aktivitete të qëndrueshme keqdashëse kibernetike dhe hibride, duke përfshirë dezinformimin, që rrjedhin nga kina
- Ne u jemi mirënjohës partnerëve tanë për kontributin e tyre të rëndësishëm në operacionet dhe misionet e NATO-s. Ne mirëpresim përpjekjet e Moldavisë për të vazhduar reformat demokratike ndërsa ajo përparon, siç bën Bosnja dhe Hercegovina, me integrimin e saj evropian, dhe ne jemi të përkushtuar të mbështesim aftësitë e tyre të sigurisë dhe të mbrojtjes dhe të përmirësojmë kapacitetin e tyre për të luftuar kërcënimet hibride. Ne po forcojmë gjithashtu angazhimet tona me bashkëbiseduesit ekzistues dhe potencialë të rinj përtej zonës euroatlantike, kur kjo mund të forcojë sigurinë tonë të ndërsjelltë. [REL]
