Një konflikt po shpërthen brenda të majtës amerikane midis radikalëve dhe kampit konstruktiv – pala e tretë që do të qesh mund të jetë e djathta.
Dr Michael Kazin / Washington DC
Që nga kriza financiare dhe ekonomike e vitit 2008, Recesioni i Madh, e majta amerikane është rritur jo vetëm numerikisht, por edhe politikisht më me ndikim. Bernie Sanders, një socialist i përjetshëm, ka pasur rezultate të respektueshme në dy garat e fundit paraprake për nominimin e Demokratëve. Në Kongres, koalicioni i demokratëve të krahut të majtë, i njohur si Grupi Progresiv, është rritur në mbi 100 anëtarë. Përveç kësaj, Socialistët Demokratë të Amerikës (DSA) e rritën anëtarësimin e tyre me pothuajse 1000 për qind. Rreth 150 anëtarë të DSA u zgjodhën në detyrë në mbarë vendin, duke përfshirë edhe pesë anëtarë të Dhomës së Përfaqësuesve. Dhe Joe Biden, i cili ka mbrojtur politikën kryesore për pjesën më të madhe të karrierës së tij të gjatë, ka bërë çmos për të kaluar programet më të gjera kombëtare që nga reformat e qeverisë së SHBA-së (Great Society), me një shumicë të vogël për të zbatuar përmes Kongresit nën presidentintin Lyndon B. Johnson.
Të rinjtë janë forca shtytëse e këtij momenti. Përveç votimit më demokratik se gjeneratat e vjetra, Gjenerata Z në Shtetet e Bashkuara, tregojnë sondazhet, kanë një qëndrim më pozitiv ndaj socializmit sesa ndaj kapitalizmit. Megjithatë, një përplasje midis të majtës, respektivisht atyre që janë të majtë të përkushtuar ndaj qëllimeve konstruktive dhe atyre që kërkojnë të rrëzojnë sistemin në tërësi, mund të rrezikojë një pjesë ose të gjithë përparimin. Figura kyçe në kampin konstruktiv përfshijnë Sanders dhe Republikën Alexandra Ocasio-Cortez, të cilët po ndërtojnë një forcë progresive pranë Partisë Demokratike me aleatët e tyre më pak të njohur anembanë vendit.
Së bashku me aktivistë të të njëjtit mendim nga lëvizje të ndryshme shoqërore, ata po luftojnë për futjen e sigurimit shëndetësor universal, një Marrëveshje të Re të Gjelbër, një ligj që mbron lirinë e organizimit dhe organizimit të punëtorëve dhe një të drejtë mbarëkombëtare për abort. Ata e dinë se për t’i arritur të gjitha këto, do t’u duhet të bindin miliona të tjerë në të gjithë Shtetet e Bashkuara për analizën e tyre për atë që nuk është në rregull në vend dhe axhendën e tyre se si ta rregullojnë atë. Deri atëherë, këta aktivistë të krahut të majtë po votojnë me demokratët dhe po mbështesin rikandidimin e Joe Biden për President.
Sanders deklaroi në prill, “Është puna ime — dhe unë mendoj se është detyra e lëvizjes progresive gjithashtu — të sigurohem që [Biden] të ngrihet në mbrojtje të klasës punëtore të këtij vendi dhe të mos marrë asgjë si të mirëqenë.” Michael Harrington, i cili bashkëthemeloi DSA-në, u kishte bërë thirrje shokëve të tij socialistë që të përfshiheshin me “krahun e majtë Të së Mundshmes”. Dhe kjo është pikërisht ajo që Sanders dhe ata që kanë të njëjtin mendim politik po përpiqen të bëjnë sërish sot.
Por disa aktivistë të krahut të majtë e përçmojnë këtë ecje politike në litar si një kompromis që bie ndesh me idealet e tyre politike meqë po koketohet me me një sistem djallëzor. Dimrin e kaluar, disa kapituj të DSA-së dhe komitete të brendshme kërkuan dëbimin e tre kongresmenëve të DSA-së kur ata nuk arritën të kundërshtonin marrëveshjen e kompromisit të Biden-it që shmangi një grevë hekurudhore mbarëkombëtare. Një komitet bëri thirrje që këta “armiq të klasës të dëbohen”, ndërsa një tjetër kundërshtoi çdo mbështetje zgjedhore të vitit 2024 derisa DSA të mund të imponojë “disiplinë socialiste” ndaj politikanëve që mbështet.
Fakti që tre “renegatët” – Cori Bush, Jamaal Bowman dhe Alexandra Ocasio-Cortez – janë ndër të majtët më të zëshëm dhe më të njohur në Kongres, dukej se nxiti edhe më shumë zërat kritikë. Të tre u akuzuan se “i kthyen shpinën lëvizjes që i futi në Kongres”. Kapitulli i DSA në Boston madje nisi një proces skualifikimi kundër një kongresmeni shtetëror që kreu mëkatin politik të votimit për demokraten Maura Healey në zgjedhjen e saj fitimtare si guvernator i Massachusetts. Fakti që Healey është gruaja e parë që mban këtë post – dhe gruaja e parë lezbike e hapur që shërbeu si guvernatore e shtetit – kishte pak rëndësi për këta avokatë të “krahut të majtë Të së Pamundurës”.
Një përçarje në spektrin e majtë politik të SHBA-së nuk është një fenomen i ri. Në vitet 1890, Federata Amerikane e Punës luftoi kundër një kundërorganizate marksiste që këmbënguli që të gjithë anëtarët e sindikatave të mbështesin partinë e tyre radikale. Në vitin 1919, një mosmarrëveshje e ashpër nëse një revolucion bolshevik ishte i mundur në Shtetet e Bashkuara, çoi në ndarjen e Partisë Socialiste në tre kampe ndërluftuese. Partia Progresive Komuniste kryesisht kandidoi një kandidat presidencial në vitin 1948, i cili mund të kishte fituar vota të mjaftueshme për të vendosur një republikan në Shtëpinë e Bardhë. Dhe në vitin 1968, Studentët për një Shoqëri Demokratike, grupimi më i madh brenda së Majtës së Re, kryesisht të bardhë, shprehën përbuzjen e tyre për të dyja partitë kryesore duke organizuar protesta në ditën e zgjedhjeve, duke bërë thirrje me moton “votoni me këmbët tuaja dhe dilni në rrugë” („Vote With Your Feet, Vote in the Streets“).
Të majtët e sotëm shkatërrues, si ata të dikurshëm, nuk arrijnë të kuptojnë se lëvizjet shoqërore ku ata aderojnë, mund të arrinin fitore të mëdha vetëm duke bindur ose detyruar udhëheqjen e një prej partive kryesore që ta bëjnë këtë për të marrë anën e tyre në një çështje urgjente. Në qendër të heqjes së skllavërisë dhe dhënies së të drejtave civile për zezakët ishte lidhja kundër skllavërisë me Partinë Republikane. Sindikatat rekrutuan rreth 12 milionë
anëtarë të rinj midis 1933 dhe 1945 me ndihmën e heshtur, por aktive të Franklin D. Roosevelt dhe demokratëve që kontrollonin Kongresin dhe qeveritë në shtetet kryesore industriale të Shteteve të Bashkuara.
Duke reaguar ndaj protestave të lëvizjes së lirisë së zezakëve në vitet 1960, partia me prirje kryesisht të majtë e udhëhequr nga John F. Kennedy dhe Lyndon Johnson, mbështeti të drejtat civile, të drejtat e votës dhe ndalimin e diskriminimit racor në tregun e banesave. Më pas erdhi një ndarje e hidhur brenda demokratëve mbi Luftën e Vietnamit, e cila ndihmoi të shtynte shumicën e elektoratit të klasës punëtore të bardhë dhe rurale në krahët e republikanëve të krahut të djathtë.
Në një komb që tani është kaq qartë i ndarë mes dy partive, radikalët që këmbëngulin për pastërtinë doktrinore mund të shkatërrojnë koalicionin midis të majtës konstruktive dhe të majtës kryesore, duke shkatërruar të vetmen alternativë të mundshme ndaj qeverisë së krahut të djathtë. Dhe duke predikuar se ideologjia e tyre e ngurtë është e vetmja rrugë drejt shpëtimit për një komb të çorjentuar, ata tëhuajsojnë shumicën dërrmuese të popullit amerikan, i cili kurrë nuk do të mbështesë pikëpamjet e tyre.
Michael Harrington këmbënguli gjithmonë të besonte në aftësinë e njerëzve të zakonshëm për të ngritur veten dhe theksoi detyrimin e tij moral për të frymëzuar shpresë. Para një auditori të madhë ai tha vazhdimisht: “Nëse beson se vendi yt është i aftë për socializëm demokratik, duhet të bësh dy gjëra: Së pari, duhet të kesh një dashuri të madhe dhe një besim të fortë për këtë vend. Duhet të ndjesh dinjitetin dhe humanizmin e njerëzve që mbijetojnë dhe lulëzojnë pavarësisht padrejtësive të sistemit në këtë vend. Dhe së dyti, ju duhet të kuptoni se vizioni shoqëror për të cilin jeni përkushtuar nuk do të materializohet kurrë në jetën tuaj.” Një dozë e kësaj përulësie strategjike do t’i bënte mirë të majtës bashkëkohore. [IPG]
[Përkthyer nga gjermanishtja: ISHGJ; Versioni origjinal i artikullit është publikuar për herë të parë në portalin amerikan të analizës “The Liberal Patriot” – https://www.liberalpatriot.com/p/the-two-american-lefts].
* Michael Kazin është profesor në departamentin e historisë në Universitetin Georgetown. Ai është ekspert i politikës dhe lëvizjeve shoqërore në SHBA të shekujve 19 dhe 20.
